skanuj0016

skanuj0016



Od XVIII w. wiedza o ciele nie tylko się powiększyła, ale zmieniła się też jej jakość. Juz w starożytności, a później ponownie w pełni średniowiecza anatomowie dokonywali sekcji /włok (Salerno. Bolonia). Od Andreasa Vesaliusa i roku 1543 wyłoniła się z tego systematyczna nauka. Jednym z jej najsłynniejszych osiągnąć było odkry cie dużego krwiobiegu przez Williama Harveya w 1628 r. Anatomia stała się nauką modną, na uniwersytetach powstawały dla niej teatry, od widzów pobierano opłaty za wstęp. Dopiero pod koniec XVIII w. nauka stała się ekskluzywna i zamknęła swoje podwoje33. W XIX stuleciu do rangi nauki przewodniej - i to nie tylko dla medycyny - urosła ściśle doświadczalna i czysto pozytywistyczna fizjologia. Ogarnęła ona przejściowo również języ koznawstwo, pedagogikę i inne dziedziny. Ciało było coraz bardziej postrzegane jako maszy na, której normalne funkcjonowanie dało się określić na podstawie staty sty ki i którą w razie potrzeby można by ło naprawiać. I choć tymczasem nauczyliśmy sic dużo w zakresie psychosomaiyki i wiemy, że w innych kręgach kulturowych są cierpienia, których nasza nauka nic potrafi fizjologicznie pojąć, na przykład katakori w Japonii, rodzaj skurczu mięśni pleców, to tego rodzaju mcchanistyczna medycyna technokratów nadal jeszcze pozostaje żywa34. Wystarczy choćby wskazać na optymalnie jakoby przystosowaną hormonalnie kobietę w wyniku podawania estrogenów35.

W tym kontekście mieści się też pewnie dawniejsza seksuologia w amerykańskim wydaniu, która swój pierwszy i epokowy punkt szczytowy osiągnęła wraz z opublikowaniem dwóch książek napisany ch przez entomologa Alfreda Kinseya: $exual Belmior in the Humań Małe z 1948 r. oraz Se.\ual Belmior in the Humań Female z 1953 r.36. ze zgoła nie tak rzadkim w naukach empirycznych skutkiem, że statystyczno-opisowym stwierdzeniom nadano normatywne znaczenie. Jeśli na przykład 80% par ma cztery razy w tygodniu stosunek płciowy, to my również powinniśmy dać radę... Spopularyzowanie tego rodzaju naukowych spostrzeżeń w tak zwanej rewolucji seksualnej drugiej połowy XX w. sprawiło, że seks stal się według wszelkich oznak rodzajem sportu wyczynowego.

W tle występuje rewolucja naukowa XVII stulecia, w której kartezjusz dokonał brzemiennego w skutki rozdziału czysto duchowego umysłu (res cogitans) od materii jako czystej rozciągłości (res extensa). Ciało należy do tej ostatniej, dlatego ma funkcjonować według czysto mechanicznych, a od XIX w. także chemicznych i elektrycznych zasad, właśnie jak maszy na. Umysł pozostawiono teologom, filozofom oraz ich spadkobiercom, przedstawicielom nauk humanisty cznych. Można go było w razie potrzeby oddzielić w sensie filozoficznym od jednostki. Cóż jednak należało począć z jednostkową duszą. Wiek XVIII przyniósł zalew publikacji psychologicznych. Psychologia stała się nauką modną, ale dostała się w sferę odd/ia*

Jutie, w: Richard van Dolmen (red.). Erfindungdes Men.sc/ien. Schopfungsrrtiunie und Karperbilder 1500 2000. Wien 1998.

M Philipp Sarasin, Jakob Tanncr. Physiotogie md industrielle Oescllsehafi Siudien zur Krwissenschaft-lichom’ des Kórpcrs im !9. und 20. Jahrhunderi, Frankfurt 1998.

,5 Oudshoom, w: Barbara Dmlen. Dorothee Noercs irc<J.). Aut den Spuren des Korpers in einer teclmogenen Weil. Opladen 2002, s. 259-277.

36 Julia A. Urickscn, Sally A. Stcffen. Kiss and Tell. Surwying Sex in the Twntieth Centun. Cambridge. MA 1999.

61


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0010 (350) Włączające systemy edukacji nie tylko jednak starają się zapewnić jak najliczniejsz
58309 skanuj0010 (350) Włączające systemy edukacji nie tylko jednak starają się zapewnić jak najlicz
skanuj0003 10 Wstęp przekonały mnie nie tylko o tym, że poświęca mu się coraz więcej uwagi, ale i o
Zadbasz tu nie tylko o swoje ciało, ale również doświadczysz spokoju, wyciszenia, uwolnisz się&
58309 skanuj0010 (350) Włączające systemy edukacji nie tylko jednak starają się zapewnić jak najlicz
Image03 (2) - 3 - Olej rozszerzający się w izolacji spływa nie tylko do żyły, ale również pcd powłok
skanuj0006 (173) O Po czwarte - nigdy nie staramy się nikomu, kto tego nie chce ani stawiać kart, an
skanuj0007 (347) a przede wszystkim w Europie Wsehodniei 4 nie tylko w Rosji i w Polsce, ale też w C

więcej podobnych podstron