Sterowniki prądu przemiennego
mogą znaleźć zastosowanie w układach małej i średniej mocy, w I sprzęcie gospodarstwa domowego oraz do automatycznej bezstykowej I regulacji temperatury i oświetlenia.
Praca prostowników sterowanych i sterowników prądu prze- I miennego ma niekorzystny wpływ na linię zasilającą. Wynika to z I przepływu mocy biernej i odkształcenia napięcia. W przybliżeniu, I przy pominięciu procesów komutacji, prądy w uzwojeniach pierwot- I nych transformatorów oraz w przewodach linii zasilającej mają przebiegi prostokątne lub schodkowe, przy czym liczba schodków w pól fali prądu wzrasta wraz z liczbą pulsów napięcia wyprostowanego. Przykładowe przebiegi czasowe prądów przedstawia rysunek 4.10. Procesy komutacyjne zbliżają kształt impulsów prądowych do przebiegu sinusoidalnego.
a)
x/3 2 Jt/3
t
Id
Jt/3 2rt/3
Rys. 4.10. Przebiegi czasowe prądów w uzwojeniach pierwotnych transformatora a) przy połączeniu uzwojeń pierwotnych transformatora w gwiazdę, b) przy połączeniu uzwojeń pierwotnych transformatora w trójkąt, c) prąd w linii zasilającej
Na rysunku 4.11 pokazano schemat zastępczy prostownika wraz Z linią zasilającą, w której uwzględniono tylko reaktancję; rezystancję pominięto.
AUl AUt,
i
Rys.4.11. Schemat ideowy (a) i zastępczy (b) linii zasilającej prostownik; Xs - reaktan-cja linii zasilającej, X„ - reaktancja transformatora prostownikowego, P - prostownic
Odkształcenie przebiegów napięcia linii zasilającej, wywołane niesinusoidalnymi prądami, jest różne w różnych punktach sieci i narasta w miarę zbliżania się do zacisków prostownika. Przybliżone przebiegi napięć w poszczególnych punktach a, b, c przedstawia rysunek 4.12. Odkształcenie napięcia linii zasilającej jest szczególnie duże w sieci okrętowej, która jest siecią miękką (nie można pominąć reak-tancji generatora Xg).
Odkształcone napięcie linii zasilającej, wywołane pracą prostowników i sterowników, ma ujemny wpływ na podłączone do tej samej sieci inne odbiorniki prądu przemiennego, jak transformatory czy silniki. Wyższe harmoniczne napięcia indukują dodatkowe prądy wirowe, a te z kolei — dodatkowe straty mocy w obwodach magnetycz-