Skanuj7

Krzepnięcie krwi

■ uwalniają się z nich substancje sprzyjające dalszej adhezji i agregacji oraz powodujące dalsze obkurczanie się naczyń, np.

• ADP

■    serotonina

■    adrenalina

Cały proces krzepnięcia to lawina reakcji proteolitycznych, w których jeden uaktywniony czynnik powoduje aktywację kolejnego czynnika, a ten z kolei aktywuje kolejny itp. Jest to samonapędzająca się reakcja łańcuchowa - na każdym etapie liczba aktywnych cząsteczek wzrasta kilkakrotnie.

□    uaktywniony czynnik kontaktu uruchamia kaskadę reakcji enzymatycznych i wraz z Ca^2ł doprowadza do wytworzenia czynnej trombo-plastyny osoczowej (czynnik X)

□    jest to tzw. szlak wolny - uruchomienie go trwa kilkadziesiąt sekund ■ układ zewnątrznaczyniowy

□    biorą w nim udział składniki osocza i uszkodzone tkanki

□    z uszkodzonych tkanek uwalnia się tromboplastyna tkankowa (czynnik ni)

D łącznie z jonami Ca²* (i osoczowym czynnikiem VII) prowadzi do wytworzenia tromboplastyny osoczowej (czynnik X)

W powstawaniu zakrzepów wewnątrz naczyń krwionośnych bierze udział wyłącznie układ wewnątrznaczyniowy.

□    tzw. szlak szybki - uruchomienie go trwa 7-10 s _l dalej krzepnięcie przebiega już na wspólnej drodze

tromboplastyna osoczowa

miki osocza

protrombina -► trombina

fibrynogen-*- fibryna + krwinki

fibrynoliza

Rys. Schemat procesu krzepnięcia krwi

185

ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA