sr0

Wszyscy dobrze znają pieprz czarny, rośliną należącą do rodziny pieprzowych. Jest to drzewiasty krzew o czepnych korzeniach powietrznych, pnący się na wysokie drzewa mangofere. Ojczyzną jego są Indie Wschodnie i wyspy Archipelagu Malajskiego.

W średniowieczu Europejczycy organizowali wyprawy na Wschód, aby zdobyć czarny pieprz. Ten pieprz to źródło bogactw kupców Związku Hanzea-tyckiego i Kompanii Niderlandzkiej. Podróże po pieprz doprowadziły do odkrycia nowych dróg

morskich.

Kiedy w roku 1503 Vasco da Gama objechał po raz pierwszy Przylądek Dobrej Nadziei i przywiózł morzem z Kalkuty do Portugalii 5 tysięcy ton pieprzu i innych korzeni, uznano je za niskogatun-kowe. Magistrat miasta Bonn w roku 1518 zabronił używania pieprzu dostarczonego nowym szlakiem.

Takie były skutki ostrej konkurencji kupców dostarczających towary starymi drogami.

Czarny pieprz jest rośtiną zwrotnikową, u nas się go nie hoduje.

Pieprz czerwony (papryka), roślina z Ameryki Południowej, należy do rodziny psiankowatych i jest pokrewny ziemniakom i pomidorom. W jego owocach znajduje się gryząca, ostra substancja kapsy cyna, drażniąca błony śluzowe ust, gardła i nosa. Pieprz czerwony hodowany jest z powodzeniem w naszych ogrodach.

Wśród roślin polnych znajdziemy namiastkę pieprzu. Jest to roślina o smaku palącym, przypominającym smak pieprzu czerwonego — nazywa się rdest oitrogorzki — Polygonum hydropiper. Pierw-wszy wyraz pochodzi od dwóch wyrazów łacińskich: „polys" — wiele, i „gony" — kolano; znaczy to „ wiclokolanowy". Drugi wyraz też składa się z dwóch części: „hydro*⁴ — woda, i „plper‘‘ — pieprz, a więc „wielokołanowy pieprz wodny*'. Gdzie wyrasta? Jeśli „wodny** — to albo w wodzie, albo w pobliżu wody.

Istotnie szukać go należy nad brzegami rzek, potoków i w rowach. Rośnie zwartą masą, w setkach okazów; jest to bardzo dogodne podczas zbioru. Cechy charakterystyczne: wysokość 60 cm, łodyga czerwona w jesieni — węzłowata. Uście wąskie, lancetowate, umieszczone na łodydze naprzemian-legle, otaczają ją tutkowatą pochwą; kwiaty zielo-naworóżowe, drobne, zebrane w zwisający kwiatostan o kształcie kłosa. Owoce — trójgraniaste nasi onka. Cała roślina ma palący smak pieprzu. Kwiaty rdestu ostrogorzkiego podobne są do kwiatów gryki; należy też do rodziny rdestouwtych, podobnie jak gryka, szczaw i drobniutki rdest ptasi, rosnący przy drogach wraz z babką. Nie mylcie rdestu ostrogorzkiego z podobną do niego grzebio-natką. Grzebionatka ma grubą, prostą, nieprzerwaną wiechę białych i różowych kwiatów, liście od dołu pokryte włoskami, jakby białawym wojłokiem. Smaku palącego nie ma.

Szczypta roztartych liści czy nasion rdestu ostrogorzkiego zastąpi pieprz. W dużej ilości używać go nie należy, bo jest po trosze trujący.

Rdest ostrogorzki ma wielkie znaczenie jako środek hamujący krwawienie. Zbiera się go w czerwcu i używa w postaci wywaru; wędrując po lesie posługiwać się można świeżymi liśćmi.

121