strona (241)

4.14.5. Przykłady zastosowania TENS

Libcrson opisuje zabiegi TENS wykonywane w przypadkach /esjiolów bólowych ze wzmożonym napięć iem mięśni. Techniki są podobne do opisywanych przez innych autorów. Może je stosować lekarz lub doświadc zony teiapeula.

7abiegi trwają od kilkunastu minut do dwóch godzin. Wykonuje się je 1-b razy w tygodniu, Stosuje się TENS, w której l_imp wynosi 10 do 60 ms. Czynną elektrodę umieszcza się w rzucie pnia nerwowego lub na punkcie motoryc/nym. Czasami dla precyzyjnego wprowadzenia napięcia zaleca się stosowanie palca terapeuty jako elektrody czynnej (rozdz. 4.J.2). W tym przypadku lerajieuta [Hiwinien siebie izolować', aby nie doszło do uziemienia napięcia leczniczego, i nie może dotykać pacjenta drugą ręką. Metody te stosuje się w różnych schorzeniach.

Elektroterapia ostrego kręczu karku

Zaburzenie to występuje jako ból i kurcz mięśni szyi, pozwalający obrócić głowę tylko w jedną stronę. Obrót w stronę przeciwną jest hamowany ostrym liólem.

W zabiegu TENS umieszcza się punktową elektrodę trzymaną za rękojeść na punkcie motoryc /nym mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowcgo (mos) po tej stronie, ku której pacjent me może obrócić głowy. Stosuje się impulsy trwające od 15 do 30 ms z częstością 1 Hz. Użycie kciuka jako elektrody czynnej, pozwala dobrze zlokalizować podanie prąciu i wyczuwać skurcz mięs'nia. Elektrodę bierną umieszcza się na przedniej powierzchni klatki piersiowej (ryc. 4.34).

Należy wywołać trzy albo cztery silne skurcze mięśnia mos, powodując rotację głowy z szarpnięciem w stronę, po której umiejscowiony jest ból. Jest to manewr bolesny, ale skuteczny. Często ruchomość wraca natychmiast, czasem zabieg należy powtórzyć po kilku minutach lub uzupełnić podobną manipulacją skierowaną na szyjną część mięśnia kapturowego. Według autora skuteczność zabiegu jest stupro centowa. Pozostaje niewielka bolesnosć, którą usuwa się łagodnym zabiegiem cieplnym, masażem lub łagodną TENS o częstotliwości np. 1 50 I Iz.

Elektroterapia bólów krzyża lub karku

Należy ułożyć elektrody w sposób przedstawiony na ryc. 4.35. Stosuje się krótkie impulsy do 3 ms z c zęstością 40 Hz oraz elektromasaż wykonany elektrodą punk tową na rękojeści albo palcem wskazującym lub ki iukiem przez miękką elektrodę lub bez niej. W ostatnim przypadku palec służy jako elektroda. Masaż w/mac nia

Ryc. 4.34. Ułożenie elektrod pizy clektroterapii kręczu karku {wg Libersona), (ryc. M. Orlikowska)