strona (70)

fazie działania może dać krańcowo odmienny skutek końcowy. Podobnie jak drobna zmiana uderzenia w kulę bilardową może krańcowo zmienić wynik sekwencji karambolów. Stąd przewidywalność oddziaływań jest obarczona znacznym i zmiennym błędem.

Zaabsorbowane pl może utkwić w napotkanych cząstkach, zmieniając ich wartość energetyczną i aktywność lub zostać włączone w bieżąr ą pizemianę energii i materii organizmu. Kiedy pl trafia na punkty kluczowe dla procesów fizjologicznych lub zostaje skomasowane w jednej strukturze, jego oddziaływanie może być sil mejsze. Mozę się to zdarzyć w bliskości miejsca podania pl, dlatego większe szanse ma miejscowe oddziaływanie pl i takie jest najczęściej opisywane w obserwacjach klinicznych. Fotony mogą wywoływać efekty rezonansowe w niektórych związkach chemicznych, np. w barwnikach tkankowych (melanina, hemoglobina i inne). Pochłaniają one wybiórczo określone pasma widma, prawdopodobnie ulega przy tym zmiana ich aktywności. Opisuje się trzy teoretycznie przewidywane mechanizmy rozprzestrzeniania się pem w tkankach, a mianowicie:

al dalekozasięgowy, rezonansowy mechanizm Focrstera, w którym cząsteczka donora nie styka się z cząstką akceptora, a przekazanie energii wynika z pokrywania się widm emisji i absorpcji reagujących cząsteczek;

b)    krótkozasięgowy mechanizm Dcxlcra, w którym donor i akceptor stykaią się ze sobą, a pr/eka/anie energii zależy od stopnia nakrywania się ich orbitali elektronowych;

c)    hipotetyczny mechanizm, według koncepcji Clicnto, „totobiochemii bez światła". która opiera się na obserwacjach wskazujących, że w wielu reakcjach oksydacyjno redukcyjnych energia wzbudzenia elektronowego może być przenoszona na drodze bczpiomicnistej do biologicznie ważnych struktur.

Slymulacyjny efekt naświetlania pl odnoszony jest głównie do przyspieszenia powstawania kwasu adenozynotrójfosforowego (ATP), a następnie do wzmożenia procesów fosforylacji. Ponadto stwierdzono, że pod wpływem promieniowania lasero wego tlen może przechodzić w aktywną formę, Izw. singletową. Obie wymienione zmiany powodują wzmożenie procesów tkankowych, zwłaszcza energetycznych, ale także regeneracyjnych z uaktywnieniem tibroblastów i możliwością powstawania nowych włókien kolagenowych oraz mogłyby zapobiegać, przynajmniej częściowo, procesom degeneracyjnym i martwiczym.

Promieniom laserowym przypisuje się także właściwości przyspieszenia rozmna zania komórek, m.in. rnakrofagów, oraz wpływ na piodukcję przeciwciał, co powinno znaleźć wyraz w zwiększonej aktywności immunologicznej. Są także dane, klnie pozwalają przypuszczać, żc pl aktywuje system rcdukcyjno-oksydacyjny w mito chondriach komórkowych.

W oddziaływaniu na tkankę należy także wyróżnić możliwości wywoływania reakcji pizystosowawczych na poziomie komórek i tkanek. W biologii dobrze są zna ne lokomocje komórek I ich organelli od i do określonych substanc ji i energii, opisywane jako tropizmy i taksje. W tym przypadku chodziłoby o fototaksje i fototropizmy. Inny typ reakc ji przystosowawc zych tu przetwarzanie substancji przygotowanych i „czekających" na promieniowanie eleklromagnelyc /ne. W skórze znane są co najmniej dwa takie procesy: przemiano protomelaniny w melaninę i przemiana cholesterolu w witaminę D. Są to procesy biologiczne wywoływane głównie przez promie mowanie ultrafioletowe, lecz zmiany barwnikowe /wiązane z przemianą melaniny

70