strona (22)

cji może dać nieprawdziwe wyniki badania.

Odcinki bliższe stabilizuje się dociskając je do podłoża ręką badającego, podwieszkami bądź skórzanymi, szerokimi pasami. Oś obrotu kątomierza powinna być przyłożona zgodnie z osią ruchu w badanym stawie. Na przykład przy mierzeniu zakresu ruchu zgięcia w stawie kolanowym pacjent powinien przyjąć pozycję wyjściową leżąc przodem ze stopą poza podłożem.

Oś kątomierza przykłada się zgodnie z osią poprzeczną stawu kolanowego od strony bocznej tak, by ramię nieruchome celowało na krętarz większy kości udowej (nie może ono leżeć na podłożu), a ramię ruchome na kostkę boczno--strzałkową. Stabilizuje się udo i poleca wykonać zgięcie w stawie kolanowym.

Uzyskane w pomiarze dane zapisuje się w odpowiednich tabelach. Częstotliwość pomiarów zależy od szybkości zmian zachodzących w stawie pod wpływem ćwiczeń i innych środków leczniczych.

Dokładność pomiaru zapisuje się do 5°. Na przykład przy wyniku rzeczywistym 52° zapisuje się 50°, a przy 56— 55°. Płaszczyzny ruchu podane są w odniesieniu do człowieka stojącego z kończynami ustawionymi w pozycjach typowych dla określenia płaszczyzn, okolic i osi ciała zgodnie z obowiązującą nomenklaturą anatomiczną.

Kończyna górna

Staw ramienno-barkowy

Ruchy:

1. Wznos kończyny górnej przez zgięcie.

Symbol w tabeli Wzp.

Mięśnie odpowiedzialne za ruch:

a)    m. naramienny (część przednia),

b)    m. kruczo-ramienny,

c)    m. dwugłowy ramienia (głowa krótka),

d)    zębaty przedni.

Ruch w stawie ramienno-barkowym', w płaszczyźnie strzałkowej.

2. Wznos kończyny górnej przez odwiedzenie.

Symbol w tabeli Wzb.

Mięśnie odpowiedzialne za ruch:

a)    m. nadgrzebieniowy,

b)    m. naramienny (część środkowa),

c)    m. zębaty przedni.

Ruch w stawie ramienno-barkowym, w płaszczyźnie czołowej.

Pozycja wyjściowa — siad z tułowiem wyprostowanym. Ramię swobodnie zwieszone. Stabilizacja tułowia przez podparcie pleców na możliwie dużej powierzchni. Oś kątomierza zgodna z osią poprzeczną stawu ramiennego przyłożona do okolicy guzka większego. Skala kątomierza skierowana w przód, oba ramiona ułożone wzdłuż osi długiej ramienia, celują na nadkłykieć boczny kości ramienenj (ryc. 4a). Podczas badania ramię ruchome ustawione zgodnie z osią długą ramienia porusza się razem z nim. Ramię nieruchome kątomierza pozostaje w pozycji wyjściowej (ryc. 4b).

Pozycja wyjściowa — taka jak w badaniu poprzednim, stabilizacja przez podparcie tułowia od strony boku nie badanego. Oś kątomierza przyłożona zgodnie z osią strzałkową stawu ramiennego. Skala kątomierza skierowana w bok, oba ramiona kątomierza ustawione wzdłuż osi długiej tułowia lub ramienia, od tylu skierowane w dól. Ramię ruchome przyrządu podczas badania porusza się razem z ramieniem (ryc. 5).

* Staw ramienno-barkowy — w anatomii czynnościowej trzy stawy obręczy kończyny górnej, tzn. ramienny, obojczykowo-barkowy i obojczykowo-mostkowy. Jednocześnie ruchy w tych trzech stawach, uzupełnione odpowiednim ruchem łopatki w stosunku do iułowia, umożliwiają wznos kończyny górnej.

22