KONTEKST POWSTANIA SOCJOLOGII MEDYCYNY:
* Przemiany cywilizacji Zachodu: modernizacja społeczeństwa i
medycyny.
* Przemiany demograficzne: wydłużenie życia ludzkiego = więcej
chorób przewlekłych.
* Przemiany w biomedycynie: rozwój wiedzy medycznej, nowe
pojęcia, teoria bakteryjna w połowie lat 50-tych zachowana.
* Wzrost znaczenia czynników socjokulturowych w wyjaśnianiu
chorób cywilizacyjnych: prospołeczne stanowiska w środowiskach lekarskich.
* Powstanie uspołecznionego systemu opieki medycznej:
demokratyzacja dostępu, zbiurokratyzowanie usług medycznych, uprzedmiotowienie relacji lekarz - pacjent.
* Powstanie i rozwój epidemiologii : w analizach chorobowości i
umieralności zaczęto stosować terminy i metody badań socjologicznych.
"Przemiany psychiatrii: wzrost znaczenia czynników psychosocjologicznych w etiologii i leczeniu psychoz, depresji, nerwic.
* Wpływ poziomu życia na poziomy zdrowia: jakość życia, zmiana obrazu człowieka chorego, wzrost znaczenia medycyny prewencyjnej, edukacji zdrowotnej.
* Wzrost znaczenia procesów medykalizacji życia jednostek i populacji.
* Badania empiryczne: nierówności w zdrowiu, niedostępność usług medycznych, jakość życia a zdrowie.
* Źródła rozwoju w teoriach i metodach socjologicznych:
- E. Durkheim: Studium samobójstw
- H. Spencer : Teoria organicystyczna
- T. Parsons: Struktura społeczna a osobowość
- A. Schutz: O wielości światów. Szkice z socjologii fenomenologicznej
- E. Freidson: Profession of Medicine
SOCJOLOGIA ZDROWIA I MEDYCYNY
Strauss wyróżnił:
Socjologię medycyny tj. instytucji wraz z jej aktorami
Instytucja: trwały element ładu społecznego ( np. rodzina, własność, prawo), uregulowana i usankcjonowana forma działalności ( np. nauka, szkolnictwo, sądownictwo, medycyna), uznany sposób rozwiązywania problemów współpracy i współżycia ( np. małżeństwo, rozwód, kredyt, arbitraż), organizacje formalne pełniące w społeczeństwie określone funkcje ( np. szpital, więzienie, zakład produkcyjny, urząd).
Socjologię w medycynie tj. „na usługach” medycyny, jako pomoc w rozstrzyganiu problemów zdrowia i choroby.
Socjologia w medycynie: działa w obrębie wyznaczonych przez parametry medycyny i akceptuje jej cele i priorytety( lata 50 - te XX wieku).
Socjologia medycyny^według R. Straussa (1957) Socjologiczna wiedza, koncepcja, teoria, metody
Socjologiczne problemy dotyczące zdrowia i choroby
Zawody medyczne instytucje, organizacje
socjologia zdrowia socjologia choroby
socjologia zawodów medycznych socjologia instytucji medycznych