Image172 (3)

■ Podstawy

Rys. 11 Mostek tyrystorowy: 3-pulsowy z diodą zerową

- rysunek górny; 6-pulsowy z diodą zerową - rysunek dolny.

zasadę ich działania przedstawiono na rysunku 11.

Warto zaznaczyć, że dla mostka 3-pulso-wego i 6-pulsowego mamy sześciokrotne zwieranie źródła zasilania, a przebieg napięcia wyprostowanego jest identyczny jak dla

UT

R

(y-nrrr,. 1

i

3-pulsowego prostownika sterowanego, obciążonego rezystancyjnie.

Powyżej przedstawione układy prostownikowe opisano przy założeniu komutacji prostej, czyli uwzględniono natychmiastowe wyłączanie jednego, a załączanie drugiego zaworu

UZTS U2RS U2RT U2ST

Jednak nuleży mieć świadomość, żc proces komutacji nigdy nie jest natychmiastowy i niekiedy może mieć znaczny wpływ na pracę układów prostownikowych, głównie wpływając na kształt i wartość napięcia wyprostowanego i prądu obciążenia. Dlatego zagadnieniu komutacji zostanie poświęcony osobny artykuł w naszym cyklu z zakresu energoelektroniki.

W tym artykule poznaliśmy wiele rodzajów prostowników stosowanych w energoelektronice. Te najprostsze pewnie niejednemu Czytelnikowi są znane i nie wymagają poświęcenia specjalnej uwagi. Jednak gdy znamy dobrze zasady ich działania, zapoznanie się z tymi bardziej złożonymi n:e wydaje się zbyt trudne.

Kolejny artykuł zostanie poświęcony falownikom, omówimy pracę falownikową niektórych czisiaj poznanych układów, zapoznamy się z zagadnieniem przewrotu falownika i towarzyszącymi temu zjawisku procesami. Już dziś zachęcam do lektury!

Robert Gabrysiak

[e-mail]

Literatura:

Poradnik inżyniera energoelektronika - M. Nowak, R. Barlik Energoelektronika cz. II L. Frąckowiak Podstawy energoelektroniki II. Tunia, B. Winiarski

Układy przekształtnikowe w elektronice przemysłowej M. Nowak, M. Kaźmier ko w ski, A. Wójciak

Ciąg dalszy ze strony 49

Czas ten jest potrzebny do lego. aby można

było sterować również jasnością żarówki. W momencie, gdy chcemy ustawić odpowiednią jasność świecenia żarówki, inną niż maksymalna, klaszczemy w dłonie kilkukrotnie (im więcej, tym bardziej żarówka się rozświetli
Wykaz elementów
Rezystory
R1.R2..............	........1.5MO
R3.R10..............	........1Mfi
R4 ...............	........30kO
R5.14................	........27kO
R6................	........ 4700
R7.F12................	.......153kO
R8.R15...............	........ 3000
R9.R13 ............	..........I kO
R11..............	.. 220...33OO 2W
Kondensatory C1.C2.C10............	.........33pF
C3.C9...............	....... 100pF
C4.................	........ 10nF
C5..................	........1COnF

przyciemni). Jeśli stwierdzimy, iż trochę przesadziliśmy, czekamy, aż dioda LED zgaśnie (ok.2s) i klaszczemy ponownie.

Układ rozpozna jedno klaśnięcie, czyli fakt. iż chcemy zaświecić bądź zgasić światło. Dwa lub więcej klaśnięć „sugerują" mu, że chcemy zmienić jasność świecenia. Tak jak w przypadku sterowania sensorem, gdy

C5.C11.........	...............InF
CJ..........	..........100uF/10V
C3.............	.........68QnF/400V
Półprzewodniki
Dl............	............ 1N4148
D?...........	................LED
D3.............	... .drjdaZenera5.lv
D4.D5..........	............. 1N4007
T1..............	... BT136 lub podobny
U1 .........	...........90S2313
1)2..............	...........TFMS5360
U3............	..............TL062
Pozostałe
.11 ..........	..............ARK2
Y1.............	..........kwarc 4MH2

żarówka nie św ieci pełna mocą, układ po jednokrotnym klaśmęciu załączy jej maksymalną jasność bądź zgasi ją całkowicie.

Rafał Kuchta

[e-mail]

Od Redakcji Opisywane urządzenie nie spehua wymagań bezpieczeństwa. Dotyczy to zwłaszcza obwodu sensora dotykowego, gdzie zarówno zastosowane zwykłe rezystory, jak i odstępy izolacyjne nie gwarantują bezpieczeństwa. Dlatego ten eksperymentalny układ należy potraktować jedynie jako interesującą ciekawostkę, a nie jako urządzenie do wykorzystania w domu.

REKI A M A

60 Lipiec 2006 Elektronika dla Wszystkich