W cyklu o płaskich ekranach zostały omówione wszystkie istotne rozwiązania już obecne i wchodzące właśnie na rynek. Są jednak wyświetlacze, których płaskimi nazwać nie można, niemniej na pewno są one jak najbardziej godne uwagi. Niniejszy odcinek prezentuje rozmaite realizacje wyświetlaczy trójwymiarowych. Niektóre z omówionych w poprzednim odcinku wyświetlaczy NTE i HMD także są wyświetlaczami trójwymiarowymi.
Wbrew pozorom, historia trójwymiarowych wyświetlaczy obrazów ruchomych ma wiele lat. Zaskoczeniem może być informacja, że pierwsze eksperymenty oraz pierwsze patenty na wyświetlacze ruchomych obrazów przestrzennych to historia sprzed stu lal, z czasów, gdy bardzo popularne były fotografie stereoskopowe. Najwcześniejsza propozycja wyświetlania na przemian dwóch obrazów za pomocą dwóch synchronizowanych projektorów i oglądania obrazu przez sprzężone z nimi migawki, umieszczone przed oczami widza, pochodzi podobno z roku 1858 (J.C. d’ Almeida).
Pierwszy trójwymiarowy film kręcony dwoma kamerami powstał jako dzieło braci
Lumiere w roku 1903: była druga, obok popularniejszej, „zwykłej” wersji, minutowa scena wjazdu pociągu (L’Arrivee da Truin). Trójwymiarowe kino zrealizował w roku 1922 Laurens Hammond w jednym z teatrów na Broadwayu, ale nie był to wyświetlacz elektroniczny, tylko elektromechaniczne trójwymiarowe kino.
Tematem trójwymiarowej telewizji zajmowali się tacy pionierzy telewizji jak choćby Logie Baird, Lec DcForest czy Władimir Zworykin, a pierwszy model trójwymiarowego wyświetlacza telewizyjnego zaprezentował Logie Baird, powszechnie uważany, przynajmniej w Europie, za ojca telewizji. Natomiast pierwszy komercyjny wyświetlacz trójwymia
rowy z dwiema lampami kineskopowymi został wypuszczony na rynek w latach 50. XX wieku. W drugiej połowie XX wieku co jakiś czas pojawiały się trójwymiarowe filmy tzw. anaglifowe, które trzeba było oglądać w okularach z kolorowymi szkłami. Co pewien czas prezentowano też rozmaite inne rozwiązania, a moda na obrazki i filmy trójwymiaiowe wracała kilkakrotnie w ciągu XX wieku Wprawdzie na razie żadne z proponowanych rozwiązań nie zdobyło popularności, niemniej ostatnie lata przynoszą zwiastuny kolejnej nieuchronnej rewolucji, jaką będzie wprowadzenie telewizji trójwymiarowej. Dlatego już teraz warto zapoznać się z głównymi kierunkam. rozwoju wyświetlaczy trójwymiarow yc//
czc
wic
nyr
for
z d:
obc
doc
ko
w n
dale
odl<
naki
i prs
wisi
r7 ys
leżn
o 7t /mii 7 ob