Image203

■ Komputery

część 4

Wykorzystując informacjo zawarte w tym artykule, należy uważać, aby nie podłączyć do wejścia karty dźwiękowej sygnału większego niż 3V. Za wszelkie uszkodzenia autor artykułu ani Redakcja nie ponoszą odpowiedzialności.

Program Speaker Workshop firmy Audua Incorporated jest programem darmowym, szczególnie pomocnym przy pomiarach zespołów głośnikowych i projektowaniu zwrotnic. Można go pobrać ze strony http://www.spcakerworkshop.com. W artykule opisuję wersję pobraną jako Speaker Workshop International ver 1.06. Program znajduje się w archiwum typu „zip” o rozmiarze 1,8 MB. Na rysunku 34 znajduje się okno programu widoczne zaraz po jego uruchomieniu. Okno główne programu podzielone jest na dwie części. Po lewej stronie znajdują się katalogi projektów pozwalające na utrzymanie porządku w trakcie pomiarów i pracy nad projektem. W prawej części okna głównego otwierane będą wykresy dotyczące wybranego przez nas pomiaru.

Na początek proponuję uruchomienie pliku przykładowego nazwanego „Sample” zainstalowanego wraz z programem. Następnie z katalogu „Midrange” otwieramy plik „Midrange. Impedance” oznaczony zieloną ikoną z wpisanym „Z”. Pliki oznaczone jako „Z” tn charakterystyki impedancji i fazy głośnika lub innego dwójnika.

Przy pesuwaniu kursora myszy nad wykresem impedancji w dolnym prawym rogu okna głównego programu wyświetlane są informacje o punkcie wskazywanym przez kursor myszy. W pierwszej kratce wyświetlana jest częstotliwość, w drugiej moduł impedancji, a w trzeciej przesunięcie fazowe. Kolejne dwie kraiki określają model zastępczy impedancji dla danej częstotliwości. Model ten jest zbudowany z części rzeczywistej - rezystancji oraz części urojonej -pojemności lub indukcyjności. Naciskając prawy przycisk myszy w oknach przedstawiających charakterystyki i wybierając „Chart properties”, możemy zmieniać sposób wyświetlana wykresu - kolory, skale liniowe i logarytmiczne, style linii, tytuły wykresów.

Po zainstalowaniu program wyświetla dane w mierze angielskiej tzn. w stopach sześciennych i calach. Aby to zmienić, w menu głównym wybieramy „Options”, następnie „Preferences”. W zakładce „General” zmieniamy opcję „Units” na „Metric”.

Kalibracja programu Speaker Workshop

Zanim rozpoczniemy pomiary, musimy ska-librować program tak, aby możliwie zmniejszyć wpływ ustawień naszej karty dźwiękowej na wyniki pomiarów. Jest to bardzo ważne. Jeżeli przed pomiarami nie skalibruje-my naszej karty, to otrzymamy poprawne wyniki tylko dla częstotliwości do około 1kHz.

Pierwsza kalibracja polega na wyrównaniu czułości obu kanałów karty dźwiękowej; aby lego dokonać, musimy ten sam sygnał podać na lewy i prawy kanał „Linę In” naszej karty. Wykorzystamy sygnał lewego kanału „Linę Out” naszej karły. Schemai połączeń znajduje się na rysunku 35.

Z menu „Options” wybieramy „Calibrale”. Należy upewnić się, iż wszystkie połączenia wykonane są prawidłowo i nacisnąć przycisk „Test” w górnej części okna. Po skalibrowa-niu różnic pomiędzy kanałami karty dźwiękowej musimy zmontować układ do pomiaru impedancji. Jest to raki sam układ, jakiego używaliśmy, korzystając z programu Right-Mark. Przedstawiony jest on na rysunku 36.

Rezystor „R” powinien mieć wartość około 10Q i moc około IW Kalibracji programu Speaker Workshop możemy dokonać na dwa sposoby - szybszy i mniej dokładny lub wolniejszy, ale za to u większej dokładności.

Metoda szybsza polega na wpisaniu w konfiguracji programu oporności rezystora odniesienia. W oknie głównym programu wybieramy „Options", a następnie „Preferences...”. Zostanie wyświetlone okno z głównymi ustawieniami programu. Wybieramy zakładkę „Impedance”. W pole „Reference resistor” wpisujemy wartość oporności naszego rezystora odniesienia. Pole „Senes resis-tancc” określa rezystancję szeregową - oporność kabli i połączeń, najlepiej będzie, jeżeli wpiszemy w nie zero. Okno to jest przedstawione na rysunku 37

Metoda dokładniejsza polega na wykonaniu pomiarów rezystorów wzorcowych. Program dobiera wartości rezystancji odniesienia i szeregowej tak, aby wyniki pomiarów były jak najbardziej zbliżone do wartości oporów rezystorów wzorcowych. Rezystory wzorcowe powinny mieć opór z przedziału 5 - 25£l. Podstawowy pomiar polega na pomiarach dwóch rezystorów. Otwieramy okno konfiguracji przedstawione na rysunku 37 tak samo jak przy metodzie mniej dokładnej. Następnie naciskamy przycisk „Test”. Podłączamy do

Rl Wyjście	I	H	R Wejście
karty			karty
dźwiękowej	I-		dźwiękowej

Rys. 35

Rys. 36

Wzmoonacz o mocy powyżej 2W paśmie 20Hz.. ?0łrH2

	\ l_ I ^R	Kanał lewy Une In ro
		Kanał piewy

Markaa | G«rv*ai | feMUNMMt*    |    j CU14

mpeMfice Jtg DtfMon--------

I3ST“3-

30 Październik 2005 Elektronika dla Wszystkich