img006 (27)

40 Część I

pokazuje też wyraźnie, że płeć i tożsamość płciowa to dwie różne rzeczy, które przekraczając graniro gatunków, zachowują się odrniennie. Wreszcie jest oczywiste, że im bardziej krańcowo się te dwie sprawy ujmuje w okresie między romantyzmem a modernizmem, tym ważniejsza staje się kwestia gatunku. Najwięcej pożytku miałby z tej oczywistej dziś wiedzy Przybyszewski, co pozwoliłoby wyjaśnić trwające od prawie stu łat nieporozumienie polonistyczne — ocenianie twórczości Przybyszewskiego na podstawie polskich przekładów jego dzieł.

1999

Przypisy

¹    Małgorzata Sugiera próbuje w swojej nowej pracy ująć w ramach gender studies również dramat. Zob. W. B a 1 u c h, M. Sugiera, J. Zając, Dyskurs, pleć i postać w dramacie, „Dramat współczesny — Interpretacje", t. 1, Kraków 2002.

²    S. G a u n t, Gender and Genre in Medieval French Literaturę, Cambridge 1995; Text und Geschlecht. Mann und Frau in Eheschrif-ten derfriihen Neuzeit, red. R. Schnelł, Frankfurt a. M. 1997.

³    Zob. Text und Geschlecht..., s. 25.

⁴    Szczególne napięcie temat ten wywołał w dyskusji nad problematyką sex and gender u Judith Butler. Wytworowi dyskursu, o-kreślanemu jako sex, nie może w sensie teoriopoznawczym przysługiwać ten sam status, co formacji anatomicznej pod nazwą sex. Zob. tamże, s. 18.

³ Stan badań na ten temat przedstawia I. Schubert, Gender ais Kategorie einer neuen Literaturgeschichtsschreibung, w: Genus. Zur GeschlechterdiUerenz in den Kulturwissenschaften, red. H. BuBman, R. Hof, Stuttgart 1995, s. 162-204.

⁶    Zob. L. E n g e 1 s t e i n, The Keys to Happiness. Sex and the Search lor Modernity in Fin-de-Siecle Russia, London 1996.

⁷    G. Bych o w s k i, Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne, Warszawa 1930; S. B a 1 e y, Psychologiczne uwagi o genezie poematu Słowackiego „WSzwajcarii", „Przegląd Filozoficzny" 1921, z. 1-2, s. 115-135; tenże, Psychoanaliza jednej pomyłki Słowackiego, „Pamiętnik Literacki" 1924/25, s. 136-154; S. S i e k, Osobowość Słowackiego na podstawie psychologicznej analizy jego utworów dramatycznych, Warszawa 1970; E. Łubieniewska, Laseczka dandysa i płaszcz proroka, Warszawa-Kraków 1994; t a ż, Upiorny anioł. Wokół osobowości Juliusza Słowackiego, Kraków 1998. Z wymienionych prac — poza niewiele wnoszącą (pisaną w latach 60.) pracą Sieka — na analizie dramatów opiera się wczesne, częściowo pionierskie opracowanie Bychowskiego, który jednak nie łączy obserwacji psychologicznej z analizą tekstu.

⁸ Zob. niżej cz. II, rozdz. Juliusz Słowacki: dramat romantyczny jako dramat płci.