img020 (30)

38 Uderzenia piorunów

Jeśli wokół uderzają pioruny, ważne jest, by zminimalizować kontakt z ziemią.

A

Dlaczego powstaje piorun? Cząstki w chmurach uzyskują ładunek elektryczny (naukowcy nie są zgodni, jak to zachodzi), tak że góra chmury jest dodatnia, a dół ujemny. Generuje to podobnie ukierunkowane pole elektryczne. Gdy burza się nasila, ładunek dodatni akumuluje się w ziemi poniżej chmur - szczególnie skoncentrowany w wysokich obiektach, jak drzewa. Kiedy ładunki dodatnie i ujemne chmur i ziemi osiągną pewien poziom, dochodzi do wyładowania elektrycznego między chmurą a ziemią w postaci błyskawicy. To trochę bardziej skomplikowane, ale z grubsza tak to wygląda. Pojedyncza błyskawica może mieć 8 km długości, przenosić ładunek elektryczny 100 min woltów i generować temperaturę 27 000°C. Tylko z szacunkiem. Niebezpieczeństwo trafienia przez piorun jest bardzo małe - między 1:280 000 a 1:700 000, zależy komu wierzyć - ale komu to potrzebne? Oto co trzeba wiedzieć o piorunach i o tym, jak ich uniknąć.

•    Błyskawica może uderzyć wiele kilometrów od najbliższego deszczu.

•    Ciemniejące podstawy chmur

i wzmagający się wiatr to zapowiedzi zagrożenia.

Jeśli słyszysz grzmoty, możliwe jest uderzenie pioruna (nawet z jasnego nieba) Dźwięk przebywa 1,6 km w ciągu 5 sekund. Światło praktycznie natychmiast. Jeśli zatem widzisz błyskawicę, a po 15 sekundach słyszysz grzmot, to wydarzyło się to tylko 5 km od ciebie i musisz podjąć środki zaradcze. Poszukaj stałego schronienia lub pojazdu z metalowym dachem (ale nie dotykaj metalu, gdy znajdziesz się w środku). Zdejmij plecak i odłóż wszelkie metalowe przedmioty (kijek trekkingowy, nóż itp. Nie stawaj w pobliżu pojedynczych wysokich obiektów, np. drzew, bo piorun „woli" wysokie przedmioty i może „przeskoczyć" na pobliskie obiekty - np. ciebie.

Nie stawaj w pobliżu metalowych obiektów - takich jak metalowe ogrodzenie czy tory kolejowe.

Jeśli jesteś na terenie zalesionym, znajdź skupisko drzew i stań w najniższym miejscu.

Będąc na otwartej przestrzeni, przykucnij. Jeśli włosy stają ci na głowie albo czujesz mrowienie skóry, przykucnij na przedniej części stóp, umieść głowę między kolanami i załóż ręce na głowę, aby stać się jak najmniejszym i zminimalizować kontakt z ziemią.

• Jeśli masz karimatę, usiądź na niej (izolacja).

Itl

Teren

39

Innym ważnym czynnikiem poza nmpogodą, który sprawia, że czasem utyka się na szlaku, jest zmienny i lurakter terenu, połączony niekiedy :r zmiennymi warunkami ulmosferycznymi. Nie zapominaj, t hoć ominęła cię burza, możesz wejść w rejon, który objęta, i zmierzyć •.u,¹ z jej skutkami.

/wróć uwagę na następujące sprawy: Icren błotnisty

Nagła burza lub gwałtowne wezbranie może zmienić nawet dobrze utrzymany .. Ink w śliską wstęgę błota. Wędrówka pizoz bioto to prawdziwe piekło. Żeby ■.u,• nie ślizgać, będziesz musiał powłóczyć nogami lub płasko stawiać slupy, zamiast iść normalnym krokiem. Mn,'śnie i stawy - zwłaszcza kolan pracują wtedy w dziwny I niewygodny sposób. Szybciej się zmęczysz, a buty stracą przyczepność, Iro podeszwy zalepią się błotem.

Teren skalisty

Jeśli idziesz przez względnie płaski teren pokryty różnej wielkości skałami i kamieniami, jedne będą nieruchome, inne chybotliwe, a jeszcze inne staną się śliskie. Ponieważ nie wiesz, jak się który zachowa, nabierasz innej dziwnej maniery chodzenia, bo starasz się przewidzieć i zneutralizować zachowanie poszczególnych kamieni. Jeszcze gorszy jest marsz pod górę, bo dodatkowo grozi ci ześlizgnięcie na dół.

Nieoznakowane szlaki leśne

Nie powinieneś oczywiście schodzić z głównego szlaku, chyba że wiesz, co robisz, ale skoro popełniłeś ten błąd doszedłeś aż tutaj, lepiej uważaj.

Dno lasu to pole minowe matki natury: są tu suche gałęzie, gęste krzaki, płożące się jeżyny i wpół odsłonięte korzenie. Najlepsza rada na temat nieoznakowanych szlaków brzmi zawsze: nie korzystaj.

Nie wchodź na nie, chyba że naprawdę musisz.

zagrożenia

PRZECZEKAĆ

Chociaż twoje okrycie przeciwdeszczowe powinno wystarczyć, by osłonić cię przed (leszczem podczas wycieczki, nie ulega wątpliwości, że okres bardzo ulewnych opadów lepiej przeczekać, zwłaszcza jeśli w pobliżu znajduje się jakieś schronienie. Jeżeli jesteś na bardzo uczęszczanym szlaku, sprawdź, czy na mapie nie zaznaczono stałych schronów/schronisk. Warto nadłożyć kilometr w kiepskiej pogodzie, jeśli wiesz, że czeka tam miejsce, gdzie można się wysuszyć i odpocząć.

Jeśli trzeba, zastanów się,

czy nie zawrócić w poszukiwaniu

schronienia.