img042 (49)

Teraz przeczytaj poniższy tekst z użyciem ołówka i — podobnie jak poprzednio — mierz czas:

*

Ćwiczenie.

Tekst C: Psychologia społeczna zintegrowana

„Psychologia społeczna jest częścią zarówno psychologii, jak i socjologii. W Szwecji, inaczej niż w innych krajach, nie jest ona traktowana jako niezależna dyscyplina akademicka. Psychologia społeczna oscyluje na granicy pomiędzy socjologią i psychologią; socjologią, dla której głównym obiektem badań jest społeczeństwo,

r

oraz psychologią skupiającą się przede wszystkim na jednostce. I choć trudno zauważyć wyraźne granice czy to pomiędzy socjologią a psychologią społeczną, czy też psychologią a psychologią społeczną, to istnieją między nimi rozbieżności w akcentowaniu poszczególnych aspektów zagadnień.

Spotykamy się z różnymi definicjami psychologii społecznej, a rozbieżności zależą zwykle od tego, czy za najbardziej istotne uważa się funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie, czy też samo społeczeństwo jako takie. Można definiować psychologię społeczną jako naukę o społeczeństwie, pamiętając przy tym, że opiera się ona jednak na gromadzeniu informacji o zachowaniu jednostek. W odróżnieniu od socjologii psychologia społeczna w mniejszym stopniu zajmuje się badaniem funkcjonowania systemów społecznych. Socjolodzy analizują rozliczne zjawiska oraz instytucje, jak klasy społeczne, rodzinę, szkolnictwo czy sprawność kontroli

społecznej. Jednocześnie celem socjologii jest dokonanie opisu funkcjonowania całego społeczeństwa, jak i wzajemnych oddziaływań pomiędzy instytucjami ekonomicznymi, politycznymi i społecznymi. Dla zorientowanej na zagadnienia socjologiczne psychologii społecznej szczególnie ważna jest analiza współzależności pomiędzy uwarunkowaniami społecznymi a zachowaniami jednostki, jej myślami i odczuciami.

Psychologia skupia się na pojedynczym człowieku, zajmując się jego świadomością, uczuciami, myślami, czynami, potrzebami i oczekiwaniami, jak również jego stosunkiem do innych ludzi. Psycholodzy zajmujący się psychologią ogólną badają między innymi ludzkie zmysły, percepcję, pamięć, możliwości uczenia się, myślenie, sposoby rozwiązywania problemów, uczucia, potrzeby, popędy. Badacze specjalizujący się w psychologii porównawczej analizują podobieństwa i różnice dające się zaobserwować pomiędzy poszczególnymi ludźmi, ich inteligencją oraz jej pomiarami. Natomiast psychologia stosowana za przedmiot swych badań przyjęła między innymi różne teorie oraz metody terapeutyczne. Psychologia społeczna wypełnia szczególny obszar psychologii, gdzie za najważniejszy uważa się stosunek jednostki do otoczenia oraz jej zachowanie się jako członka większych i mniejszych grup społecznych. Innymi słowy, psychologia społeczna bada stosunek jednostka—społeczeństwo. Psycholodzy społeczni mogą rekrutować się zarówno spośród psychologów, jak i socjologów. I nawet jeśli istnieje wiele punktów stycznych pomiędzy tymi dwiema dziedzinami, zauważa się jednocześnie wiele rozbieżności w perspektywach widzenia psychologii społecznej, co dotyczy przede wszy-