img056 (44)

Przykładowe reakcje redoks:

a)    2KMn0₄ + 10FeSO₄ + 8H₂S0₄ -> 2MnS0₄ + 5Fe₂(S0₄)₃ + K₂S0₄ + 8H₂0

albo:    Mn0₄ + 5Fe²⁺ + 8lT Mn²⁺ + 5Fe³" + 4H₂0

b)    K₂Cr₂0₇ + 6FeCI₂ + 14HCI -» 2CrCI₃ + 6FeCl + 2KC1 + 7H₂0 albo: Cr₂0₇² + 6Fe²' + 14HT 2Cr³⁺ + 6Fe³⁺ + 7H₂0

c)    3Cu + 8HN0₃    3Cu(N0₃)₂ + 2NO + 4H₂0 albo:

3Cu + 2N0₃ + 8IT ^ 3Cu²⁺ + 2NO + 4H₂0

d)    2Al + 6HC1 -» 2A1C1₃ + 3H₂ albo:

2A1 + 6Ft    2A1³⁺ + 3H₂

e)    2Al + 2NaOH + 6H₂0 -» 2NaAl(OH)₄ + 3H₂, albo:

2Al + 20H* + 6H₂0 -> 2[Al(OH)₄] + 3H₂

f)    R-CH₂OH + CuO -» R-CHO + Cu + H₂0

alkohol    Temp. aldehyd

g)    R-CHO + 2Cu(OH)₂ -» R-COOH + Cu₂0 + 2H₂0

h)    5R-CHO + 2KMn0₄ + 3H₂S0₄ -> 5R-COOH + 2MnS0₄ + K₂S0₄ + 3H_zO albo: 5R-CHO + 2Mn0₄ + 6H⁺ ^ 5R-COOH + 2Mn²⁺ + 3H₂0

Reakcje przechodzenia chromianu w dichromian i odwrotnie (w zależności od pH środowiska) nie są reakcjami redoks!

2K₂Cr0₄ + H₂S0₄ ^    K₂Cr₂0₇ + K₂S0₄ + H₂0

żółty    pomarańczowy

Cr0₄² + 2lt -> Cr₂Of + H₂0 K₂Cr₂0₇ + 2KOH 2K₂Cr0₄ + H₂0 Cr₂0₇² + 20H -> 2Cr0₄² + H₂0 Reakcje dysproporcjonowania

Szczególnym przykładem reakcji redoks są reakcje dysproporcjonowania (dysmutacji, autoredoksydacji), w których część atomów tego samego pierwiastka z określonego związku ulega utlenieniu, a cząść redukcji.

V    VU    -I

KCIOj ^ KC10₄ + Cl

W chemii organicznej taką reakcją jest reakcja Cannizzaro.

o    -11    n

2HCHO + NaOH -» CH₃OH + HCOONa

aldehyd mrówkowy    metanol    mrówczan sodu

Obok typowych silnych utleniaczy i silnych reduktorów spotyka się grupę tzw. amfoterycznych substancji redoks. Należą do nich związki, które z mocniejszymi utleniaczami reagują jak reduktory, a z mocniejszymi reduktorami jak utleniacze. Przykładem takiego związku może być nadtlenek wodoru H₂0₂.