/<\
— W fazie planowania nie wolno z materiałami nic robić.
— Po 10 minutach planowania zaczyna się okres tworzenia. Będzie on trwał 20 minut. W tym czasie musicie swoje dzieło wykonać.
— Poza materiałami, które wam udostępniłem, nie wolno wam niczego wykorzystywać.
Czy zrozumieliście zasady?... Czy ktoś z was może je powtórzyć?...
Teraz proszę, żeby wszystkie grupy poszły do wyznaczonego miejsca w pomieszczeniu...
Jeżeli nauczyciel dysponuje większą liczbą pomieszczeń, należy dzieci umieścić w różnych pokojach.
Usiądźcie tam razem w małym kręgu...
Materiały dla każdej grupy położę na środku... Teraz zaczyna się czas planowania —10 minut...
Teraz zaczyna się czas tworzenia — 20 minut...
Skończcie i wróćcie ze swoimi dziełami sztuki do dużego kręgu... Popatrzcie na te dzieła... Czy podobają się wam?...
Teraz proszę, żeby każda mała grupa porozmawiała przez 10 minut o swojej współpracy. Jak się zgadzaliście? — Czy wysłuchaliście spokojnie propozycji innych dzieci?—Czy każdy doszedł do słowa? — Czy wszyscy mieli w realizacji swój wkład? — Czy jesteście zadowoleni ze swego dzieła? — Co mogliście zrobić lepiej? — Czy mieliście przywódcę? — Czy chcielibyście jeszcze raz z tymi samymi dziećmi robić to samo?...
Skończcie dyskusję i powróćcie do dużego kręgu...
IŁ-Jj
@L©
O Czy zabawa podobała mi się?
□ Czy podobają mi się dzieła różnych grup?
O Co było naszym celem? Co chcieliśmy wykonać?
□ Co ułatwiało w mojej grupie współpracę i co ją wzbogacało? O Co utrudniało współpracę mojej grupy?
O Czy w naszej małej grupie dobrze zaplanowaliśmy pracę?
□ Czy były trudności i konflikty? Jak je rozwiązaliśmy?
□ Co mogłem zrobić lepiej?
O Co zrobiłbym następnym razem inaczej?
Zabawa na ogół sprawia dzieciom przyjemność. Prowadzący może ewentualnie skrócić czas planowania i realizacji, ale musi zadbać o to, żeby było dosyć czasu na końcowe dokładne omówienie.
Wariant: W starszych grupach prowadzący może jednemu dziecku zlecić zadanie obserwatora, który w omówieniu w małych zespołach podzieli się swymi spostrzeżeniami.
(wediug R. i I. Hawley)
W tej uroczej zabawie dotyczącej współpracy dzieci mogą w ramach eksperymentu par zbadać związek pomiędzy jasną komunikacją, zaufaniem i współpracą.
Wszyscy powyżej 10 lat. Grupa nie powinna przekraczać 30 uczestników.
Około 45 minut.
Potrzebna jest chustka do zawiązania oczu i 3-4 przedmioty nadające się na przeszkody, np. puste butelki, stos książek, obuwie itd. Ponadto duży arkusz papieru pakunkowego lub tablica ścienna.
Chciałbym wam zaproponować zabawę, która nazywa się „Nawigator i pilot”. Będziecie mogli ustalić, jak dobrze potraficie w trudnych warunkach współpracować z innym dzieckiem.
Wybierzcie sobie teraz dziecko, z którym chcecie to wypróbować... Ustawcie się parami twarzą do siebie, zachowując od siebie odstęp długości około 1,20 metra. W ten sposób powstaną dwa szeregi dzieci ograniczające pas, na którym później pilot musi wylądować...
Dzieci stoją w każdym rzędzie tak, żeby był pomiędzy nimi 50 centymetrowy odstęp.
Każda para decyduje sama, kto będzie nawigatorem, a kto pilotem. Pilot staje na końcu pasu z zawiązanymi oczyma. Nawigator staje na przeciwnym końcu pasa, naturalnie bez przepaski na oczach. Jego zadaniem jest prowadzenie pilota w ślepym lądowaniu. Obaj mogą z sobą przy tym rozmawiać. Jest to tym bardziej konieczne, że pas jest wskutek kilku przeszkód nie całkiem przejezdny. Przeszkody kładzie się na pasie w odstępach około 80 centymetrów. Pilot nie powinien ich raczej dotykać. Za każde dotknięcie prze-
159