img123

Jaka powinna być wartość Wpr. aby utrzymać stado o wyliczonej strukturze wiekowej?

Tabela 40

Średni okres użytkowania krów oraz współczynnik ubytków

Nr laktacji	Rok użytkowania krów t	Struktura wiekowa krów N, (%)	Iloczyn t, xN,
I	1	•
II	2
Ili	3
IV	4
V	5
VI	6
Razem	X	100

4. Wymienić i omówić kryteria doboru jałowic remontowych do stada podstawowego krów o przeciętnej wydajności 6 000 kg mleka rocznie.

Pierwiastki własnego chowu stanowią najlepszy materiał remontowy, gwarantujący postęp hodowlany w produkcji mleka i zachowanie zdrowotności stada Odnowienie stada podstawowego krów własnymi jałowicami jest mniej kosztowne niż ich zakup, szczególnie jeśli ma się dobrą bazę paszową; ponadto hodowca zna lepiej wartość genetyczną i zdrowotność swoich jałówek.

Wymagania zdrowotne. Jeśli musimy dokonać zakupu zwierząt z obcych stad. należy kierować się zasadą, by były one zdrowe i o mocnej konstytucji; od tych cech zależy żywotność i sprawność produkcyjna, a więc efekty ekonomiczne. Za taki materiał reprodukcyjny opłaca się zapłacić wyższą sumę pieniędzy, bo większe jest prawdopodobieństwo uzyskania po nich wartościowego potomstwa Należy kupować zwierzęta hodowlane ze stad wolnych od chorób zakaźnych (przepisy ustawy weterynaryjnej - Dz. U. Nr 60. poz. 369 z dn. 24.04.1997 r.)_t o znanym pochodzeniu i od hodowców cieszących się uznaniem w związku hodowców bydła

Wybór rasy lub odmiany bydła. Od wyboru rasy zależy powodzenie produkcji; każda z nich ma określone cechy - zalety i wady, należy więc metodą porównawczą uwzględnić wydajność, jaką ma się zamiar otrzymać, oraz warunki środowiskowe w jakich jałówki będą musiały wykazać indywidualne cechy produkcyjne. O wyborze rasy decyduje m in. genetycznie wyznaczona zdolność do aklimatyzacji w nowych warunkach utrzymania i użytkowania, poziom wydajności, zasoby paszowe oraz ukształtowanie terenu. Spośród wielu ras najlepsze są zwierzęta rasy holsztyńsko-fryzyjskiej, jest to wyspecjalizowana rasa mleczna, dzięki której może hodowca szybko poprawić w swoim stadzie wydajność mleczną, skład mleka, budowę wymienia czy budowę kończyn Należy pamiętać, że tylko w odpowiednich warunkach środowiskowych mogą ujawnić się zakodowane genetycznie predyspozycje produkcyjne zwierząt.

Pochodzenie zwierząt, cena zakupu. Adresy krajowych i zagranicznych hodowców zwierząt bydła są dostępne w Ośrodkach Doradztwa Rolniczego, Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt i Związkach Hodowców Bydła. Hodowca może dokonać zakupu zwierząt za gotówkę albo jest zmuszony do wzięcia kredytu Obecnie banki udzielają rolnikom kredytów preferencyjnych na podstawie sporządzonego i zatwierdzonego przez ODR tzw biznes planu.

Jednym ze sposobów korzystnej transakcji jest kupowanie jałówek importowanych wprost od hodowców, z pominięciem pośredników. Jest to jednak uciążliwy sposób zakupu, bowiem nabywca musi odwiedzić kilka gospodarstw, aby wybrać zwierzęta odpowiadające jego oczekiwaniom Wiąże się to me tylko ze stratą czasu, ale także z koniecznością wielokrotnego negocjowania ceny z wieloma hodowcami. Najlepszym rozwiązaniem jest zakup zwierząt hodowla nych w tzw centrach sprzedaży, gdzie gromadzi się kilkadziesiąt wyselekcjonowanych, cielnych jałówek, wyhodowanych przez członków danego związku Ku pujący ma możliwość obejrzenia w jednym miejscu i w tym samym czasie dużej grupy zwierząt oferowanych do sprzedaży, a także porównania ich między sobą i wybrania tych osobników, które go najbardziej interesują. Wszystkie jałówki mają swoją cenę katologową i odpowiadają wymaganemu standardowi zdrowotnemu.

W Polsce najlepszą formą zakupu jest aukcja, ponieważ zwierzęta oceniane są przez wybitnych specjalistów, a do sprzedaży oferowana jest większa liczba zwierząt, pochodzących z kilku gospodarstw hodowlanych; istnieje zatem możliwość porównania zwierząt i dokonania wyboru jałówki zgodnie z własnym celem hodowlanym.

O predyspozycjach produkcyjnych jałówek najłatwiej wnioskować analizując wydajności mleczne ich matek oraz średnią wydajność stada za ostatnie 2-3 lata Jest to cenna informacja, gdyż wybór zwierząt ze stad o wyzszej wydajności do stad o niższej średniej wydajności zapewnia postęp genetyczny Ewentualne roz bieżności między przewidywaną na podstawie średniej stada a wykazywaną wydajnością zakupionych jałowic mogą być spowodowane odmiennymi czynnikami środowiska zewnętrznego, do którego zostały zakupione, a także wzajemnym działaniem ich genotypu z nowym środowiskiem, czyli interakcją genotyp--środowisko; unikać należy osobników po rekordzistkach z miernych stad, gdyż fascynująca wartość fenotypowa cechy selekcjonowanej u zwierząt heterozygo-tycznych może wynikać z niesumującego się działania genów, które nie dziedziczy się. a także z wyjątkowo korzystnego działania przypadkowych czynników środowiskowych. Z kolei brak dużych rozbieżności między oczekiwaną i uzyskaną