img123

i# _____ftrm    sj. |ę»yfc ugiluopofału XX »w»u

R u 111 c r Danuu, 1073. Powojenne innowacje w polskim zasobie słownym, .Przegląd Hunta-mityczny", nr 3.

f) ab isz Stanisław, 1993. Rozwój współczesnej polszczyzny, -Przegląd Humanistyczny". nr 3.

Gajda Stanisław. A d a m i ł z y n Zbigniew (red.), 1994. Przemiany współczesna polszczyzny, Opole.

Gradowski Lech (red.), 1989. Polska 1918-19SS, Warszawa.

Gruszczyński Włodzimierz. I99C. Ewolucja normy gram.ir.czne/ we współczesnej polszczyime (na materiale sondażu przeprowadzonego w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego), .Poradnik Językowy", nr 3.

Grzegorczyków a Renata. Laskowski Roman. Wróbel Henryk (red.). 1998. Gramatyka współczesnego jeżyka polskiego. Morfologia, wyd. II zmień.. Warszawa

H a r d k c Kwiryna. Dałewska-Greń Hanna (red.). 1994. Polszczyzna ,t/i Polar: u sclrył-kii XX wieku: zlnór studiów. Warszawa.

Kieniewicz Stefan. 19SC. Hutor-.a Polski 1795-1918, Warszawa.

Klemensiewicz Zenon, 1999. Historia jeżyka polskiego. Warszawa.

K! • > s k *) w s k a Antonina. 19.SC. Kultura masowa. Warszaw a.

Kowalik Krystyna, 1986, Spoiolry wzbogtcanta słownictwa współczesnego jeżyka pot w tego. .język Polski", t 66.

Lubas Władysław, 1939. Kultura jeżyki Pniaków. .Nauka Polska", nr -»/5.

Markowski Andrzej, 1992, Polszczyzna końca XX wieku. Warszawa.

Pisarek Walery (red.), 1999, Polszczyzna 2000. Orfdzie o stanie jeżyka na przełomie tysL/cle-ci, Kraków

Szczepański Jan, 1971. Odmiany czasu teraźniejszego, Warszawa.

Tokarski Jan. 1963. Jeżyk polski w ostatnim pięćdziesięcioleciu, .Poradnik Językowy", nr 9.

Topołińska Zuzanna (red.). 1984, Gramatyka współczesnego jeżyka polskiego. Składnia, Warszawa.

Topołińska Zuzanna. 199C. Charakter i dynamika językowr.cls procesów integracyjnych w powojennej Police. Jśocjolingw utyka", t. 9.

Urbańczyk Stanisław, 1989, Sytuacja jeżyka polskiego w Polsce niepodległej, .Nauka Polska". nr 4/5.

Wróbel Henryk (red.), 1995. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka t fonologia. Kraków.

Z a r ę b a Alfred. 1979. Tendencje rozwojowe we współczesnym jeżyku polskim. .Juznoslovcn-ski Filolog", kn. 35. Beograd.

KULTURA JĘZYKA

ANDRZEJ MARKOWSKI, JADWIGA PUZYNINA

Język w życiu ;<dnovtki i społeczeństwa. - Właściwe użycie języka. - Poprawność, norma i jej odmiany. - Wewnątrz językowe kryteria poprawności: funkcjonalność i zgodność z systemem. - Kryteria zewnatrzjęzykowe: narodowe, logiczne, autorytetu i uzusu. - Pojęcie błędów i usterek językowych. - Sprawność językowa i iposoby jc-j osiaganu. - Poradnictwo ;ę-zykowe w Polsce. - Bibliografia

Wyrażenie „kultura języka" bywa używane w dwóch podstawowych znaczeniach:

1 - jako określenie związanej z językiem części ogólnej kultury społeczeństwa lub jednostki - jest to kultura języka w znaczeniu podmioto-w y m;

1 - jako nazwa dziedziny myśli humanistycznej i działalności poświęconej kształtowaniu kultury języka w znaczeniu pierwszym, podmiotowym -jest to kultura języka w znaczeniu normatywnym.

Kultura języka w znaczeniu podmiotowym obejmuje: (a) ogólną, prope-dcutyczną wiedzę o języku, jego budowie, odmianach, historii i funkcjach, o jego roli w życiu społeczeństwa i jednostki, (b) umiejętność właściwego posługiwania się językiem, (c) wrażliwość na jego piękno i brzydotę, użycia właściwe i niewłaściwe. Tak rozumiana kultura języka bywa często postrzegana jako wyrażenie nacechowane pozytywnie. Znaczenie jego można zilustrować takimi użyciami, jak np.: Staram się dbać o kulturę]ęzyk.i moich uczniów. Kultura języka w społeczeństwie polskim czasów saskich bardzo poilupadla.

Język w życiu jednostki i społeczeństwa

Język jest narzędziem ekspresji jednostki, a także narzędziem w kontaktach międzyludzkich, poczynając od iniymno-uczuciowych poprzez codzienno-