img145

Ryc. 392. Prawidłowe ustawienie miednicy. Kierunek sil działających na kość krzyżowa

Hyc. 393. Poziome ustawienie miednicy. Kierunek sil działających na kość krzyżową.

Hyc. 394.    Hyc. 395.

Hyc. 394. Kompensacja przykurczu bioder u chorych na zzsk.

Ryc. 395. Zmiana sylwetki chorego na zzsk zmienia usytuowanie przyczepów mięśniowych.

tułowia, co ogranicza funkcjonalnie zakres zgięcia ramion. Proces zapalny w stawach biodrowych prowadzi w pierwszym okresie do ograniczenia prze-; prostu. Przykurcz zgięciowy bioder nie może być skompensowany przez zwiększenie lordozy lędźwiowej. Dlatego też cały tułów pochyla się ku przodowi. Dla utrzymania równowagi przykurcz w stawach biodrowych kompensuje pacjent w pozycji stojącej przez zgięcie w stawach kolanowych i skokowych (ryc. 394).

Stałe zgięcie kolan w pozycji stojącej, siedzącej i leżącej sprzyja powstawaniu przykurczy w tych stawach.

Układ mięśniowy

Zmiana ustawienia miednicy i zmiana krzywizn kręgosłupa powoduje zmianę fizjologicznego napięcia mięśniowego na skutek zbliżenia lub oddalenia przyczepów mięśniowych (ryc. 395).

1. Mięśnie pośladkowe duże (a) i mięśnie brzuszne (b) są rozluźnione na skutek zbliżenia przyczepów co sprzyja: a) powstawaniu przykurczy w stawach biodrowych, b) zmniejsza silę tłoczni brzusznej.

2. Miśnie grzbietu są rozciągnięte na całej długości kifotycznego kręgosłupa i ni| Mtało obciążone pracą statyczną.

». Przemmląclo łopatek w bok i ku przodowi zmienia siłę mięśni pasa barkowego istotnej dla zapobiegania kifozie piersiowej. W warunkach prawidłowych silne ściągnięcie łopatek ku tyłowi prostuje kręgosłup piersiowy.

Leczenie ruchem. Zasadą leczniczego usprawnienia w zzsk jest stwierdzenie: „jeśli chory na zzsk ma sztywnieć, to niech sztywnieje jak najpóźniej i w pozycji juk najbardziej dla niego korzystnej”.

Program leczniczego usprawniania ma na celu:

a)    opóźnienie procesu usztywniania i zapobieganie deformacjom,

b)    leczenie istniejących deformacji,

c)    poprawienie siły mięśniowej kręgosłupa,

d)    wypracowanie możliwie prawidłowej kompensacji,

e)    utrzymanie sprawności oddechowej.

Taktyka leczniczego usprawniania uzależniona jest od stopnia rozwoju schorzenia i istniejących utrwalonych deformacji.

Metoda leczniczego usprawniania opiera się na działaniu kompleksowym (przeciwbólowym, rozluźniającym, odciążającym), mającym na celu przerwanie zjawiska błędnego koła.

Opóźnienie procesu usztywniania i zapobiegania deformacjom. W okresie wczesnym schorzenia, przed wystąpieniem zesztywnienia kostnego, stwierdza się ograniczenie ruchomości kręgosłupa, szczególnie w pozycji stojącej. W ułożeniu na boku ruchomość kręgosłupa znacznie zwiększa się. Ruch w odciążeniu całkowitym jest podstawowym elementem ćwiczeń opóźniających proces zesztywnienia. Ćwiczenia prowadzi się w trzech następujących po sobie etapach:

I etap. Całkowite podwieszenie w pozycji leżenia na plecach. Wszystkie linki prostopadle do osi ciała. Pas pod miednicą zawieszony jest na jednej lince prowadzącej przez podwójny bloczek. System ten pozwala na wykonywanie ruchów rotacyjnych miednicy, kręgosłupa oraz w stawach biodrowych analogicznie do ruchów skrętnych w chodzie.

W celu zwiększenia przeprostu w stawach biodrowych i zwiększenia lor-dozy lędźwiowej opaskę pod miednicą stopniowo podnosi się ku górze. Po