img284

lonym czasie, według ustalonego trybu oraz okres pełnienia tego obowiązku.

Pierwsze określenie dotyczy charakteru pracy wynikającej z podjętego obowiązku. Praca ta jest bardzo odpowiedzialna. Wiąże się to z przyjęciem na siebie określonej nazwą roli. Jest to jakby pierwsze w życiu dziecka stanowisko, do którego przywiązana jest określona funkcja. Czynności związane z danym dyżurem, bez względu na to, czy podjętym z własnej inicjatywy, czy wyznaczonym przez kogoś, muszą być wykonane, nie można się od nich uchylić, są obowiązkiem.

Drugie określenie stwierdza, że każdy dyżur musi mieć ustalony tryb działania. Nie może być w tym działaniu niczego przypadkowego, dowolnego. Osoba wykonująca ten obowiązek musi nie tyl--ko wiedzieć, co ma wykonać, ale także, jak ma to robić, musi posiadać pewne — wyćwiczone już uprzedpio — sprawności.

Trzecie określenie dotyczy czasu trwania dyżuru. Czas ten bywa określany różnie —■ w zależności od rodzaju i wieku dzieci. Są więc dyżury stałe, doraźne lub okolicznościowe.

Dyżury stałe wiążą się z ustalonym trybem życia i pełnią je dzieci w ciągu jednego, dwu, trzech dni, czy też (w grupie najstarszej) przez cały tydzień.

Dyżury doraźne mogą być wyznaczane jednorazowo w formie pomocy nauczycielce.

Dyżury okolicznościowe organizowane są np. w dniu przyjęć rodziców (wprowadzanie do sali i wskazywanie miejsca).

Dyżury dźieci w przedszkolu są specyficzną formą uczenia dziecka pracy i to na rzecz innych, a więc są czynnikiem wychowania społecznego. Rozwijają one potrzebę służenia innym, wytrwałość, która jest wzmacniana opinią rówieśników, ćwiczą wrażliwość na ocenę społeczną, zaspokajają potrzebę uznania społecznego, budzą wiarę we własne siły, pogłębiają związki przynależności do grupy. Oto główne wartości wychowawcze dyżurów.

Wartość tej formy wdrażania dzieci do pracy odpowiedzialnej, bo będącej obowiązkiem, polega także na tym, że sposób wykonania może być obserwowany przez nauczycielkę i w miarę potrzeby korygowany. Jest to więc w dużym stopniu praca indywidualna z poszczególnymi dziećmi.

Wyzyskaniu wartości wychowawczych dyżurów sprzyja często entuzjastyczny niemal stosunek dzieci do tych prac. Wynika on z potrzeby działania, a także dążenia do znaczenia zarówno wobec rówieśników, jak i dorosłych.