img285

Rodzaje i organizacja dyżurów

Liczba i rodzaje dyżurów nie są rzeczą stałą. Zależą one głównie od warunków przedszkola.

Na pierwszym miejscu w ustalaniu rodzaju dyżuru bierzemy pod uwagę bezpieczeństwo dzieci, np. czy dostęp do szafy z materiałami nie wymaga przystawienia krzesełka, by sięgnąć do zbyt wysokich półek, czy leżaki nie mają ułożenia mogącego zagrozić dziecku, czy przy zaopatrywaniu w jakieś narzędzia nie trzeba przechodzić przez schody itp. Po rozważeniu tych spraw można zaplanować rodzaje dyżurów. Oto kilka przykładów dyżurów powszechnych na terenie przedszkola: dyżur przy posiłkach, przy zajęciach, w szatni, w umywalni, przy zabawkach, w „kącikach” różnego typu.

Jak powinien przebiegać sposób wprowadzania dyżurów? Nie na-* leży wprowadzać wszystkich od razu, lecz stopniowo, uwzględniając je w planie pracy w ustalonej kolejności.

Wprowadzenie każdego dyżuru, jeśli ma on być środkiem wychowania społecznego i opanowywania sprawności praktycznych, rozkładamy na kilka etapów.

Pierwszy etap to ustalenie rodzaju dyżuru, wprowadze-' nie jego nazwy, zaznajomienie dzieci z rodzajem czynności z . nim związanych i demonstrowanie ich dzieciom.

Drugi etap — to próbne pełnienie dyżuru, bez znaczka, to próbny okres pracy. Kilkoro dzieci może kolejno przejść taką próbę.

Trzeci etap — to wyznaczenie dyżurnych, którzy już są w pełni wyćwiczeni i odpowiedzialni za daną pracę.

Ocena dyżuru

Ocena dyżuru może mieć miejsce tylko wówczas, gdy jesteśmy przekonani, że dziecko znało zakres swych obowiązków i umiało je wykonać. Gdy te warunki nie są spełnione, wówczas negatywna ocena pracy dziecka może być odczuta jako niesprawiedliwa.

Sposób oznaczania rodzaju dyżurów wraz z oceną wykonania powinien być ustalony wspólnie z dziećmi. Jest to konieczne ze względu na to, aby dzieci odczytywały znaki ze zrozumieniem. Lista ta może być wykorzystana do przeprowadzenia z dziećmi rozmowy na temat liczby i jakości wykonywanych dyżurów.

W rozmowie tej dopuszczamy dzieci do oceny, kierując nią w ten sposób, by uwypuklone zostały sukcesy i wysiłki dzieci przy pokonywaniu różnych trudności. Do takich trudności zaliczyć można np. wyrzeczenie się zabawy z kolegami dla spełnienia obowiązku. Już w tej rozmowie można i należy podkreślać wartości płynące z odmawiania sobie przyjemności dla dobra innych.

W ocenie pracy dyżurnego należy podkreślać takie wartości, jak sprawiedliwe dokonywanie podziału materiałów, nie kierowanie się