Foto2937

120 Roedział 2

już o to, czy w organizacji wystąpi sytuacja kryzysowa, czy nie, ale o to, kiedy, jakiego rodzaju i w jaki sposób. Przygotowanie się na to nie jest możliwe, bo sytuacje kryzysowe występują coraz częściej. Celem Zarządzania sytuacją kryzysową jest pomoc w przezwyciężeniu psychologicznej bariery „myślenia o rzeczach nie do pomyślenia” przez doskonalenie umiejętności przewidywania i przygotowania się na najgorsze. Brak takich umiejętności to jeden z istotnych czynników powodujących powstawanie i narastanie sytuacji kryzysowych. Jeśli tylko potrafimy przewidzieć wszelkie aspekty takiej sytuacji, łatwiej będzie nam ją pokonać”.

Według powyżej wspomnianych autorów „W drugiej połowie dwudziestego wieku pojawił się nowy typ sytuacji kryzysowej, która jest wynikiem działalności człowieka. Po raz pierwszy w historii kryzysy tego typu mogą rywalizować z żywiołami zarówno pod względem zakresu, jak i wielkości działania”.

Aby uświadomić sobie skalę różnych zagrożeń, które mogą wystąpić tylko w zakładzie pracy, należy z uwagą podejść do zamieszczonego w wymienionej powyżej książce (w postaci indeksu) potencjalnych sytuacji kryzysowych. W cytowanym wykazie zachowano oryginalność zapisu.

... aborcja, wypadki, działania aktywistów, niekorzystne działania rządu, AIDS, katastrofy lotnicze, środki bezpieczeństwa w lotnictwie, środki bezpieczeństwa w porcie lotniczym, ochrona portu lotniczego, anonimowy wywiad reporterski, prezentacje analityczne, doroczne zgromadzenia, anonimowi oskarżyciele, azbest, nieściągalne długi, bankructwo, syndyk masy upadłościowej, zarząd komisaryczny, nieprzepisowe wykorzystanie materiałów chemicznych, zależność od substancji chemicznych, wyciek chemikaliów, niepokoje społeczne, dezinformacja spowodowana przez konkurencję, zeznania przed komisją senacką, skażenie, kampanie firmowe, kontrola wewnątrzorganizacyjna, kierowanie firmą, przekroczenie budżetu, kontrwywiad, krach na giełdzie, nadużycie praw konsumenta, śmierć (klienta), śmierć (pracownika), śmierć (dyrektora naczelnego), zmiany demograficzne, usunięcie ze stanowiska, ograniczenie interwencjonizmu, dyskryminacja, dyskredytacja, pozbawienie stanowiska, produkcja krótkoseryj-na, narkomania i nadużywanie środków chemicznych, malwersacja, wypadki w pracy, awaria urządzeń, ujawnienie nieprawidłowości, wymuszenie, spadek notowań, fałszywe oskarżenia, fałszerstwo, dochodzenie prowadzone przez służby federalne, światłowody, pożar, przejęcie obciążonej nieruchomości na własność wierzyciela, interwencja rządowa, cięcia w wydatkach z budżetu rządowego. śledztwo prowadzone przez wielką ławę przysięgłych, protesty oddolne, wypadki przy użyciu niebezpiecznych materiałów, wzięcie zakładników, przejęcie majątku wbrew woli właściciela, skaza na wizerunku, niedostępność informacji, niezgodność, oskarżenie, działania informatora, wypadki o charakterze międzynarodowym, konkurencja międzynarodowa, sprawy międzynarodowe, radioaktywność, poirytowani dziennikarze, postępowanie sędziowskie, problemy pracownicze, określanie miejsca na wysypisko śmieci, sprawy sądowe, zwolnienia grupowe, przedostawanie się poufnych informacji na zewnątrz, wykup przedsiębiorstwa po nominalnej cenie, likwidacja firmy, kłamliwe informacje, fuzje, zagadnienia dotyczące produktów o różnorakim zastosowaniu, fiasko wprowadzenia nowych produktów, wprowadzenie nowych produktów na rynek, „sprawa dla reportera”, bez komentarza, hałas, emisja pyłów radioaktywnych, problemy polityczne, przedwczesne ujawnienie sprawozdań, wycofanie produktu z obiegu, fałszowanie produktu, konkursy zastępcze, zeznania składane publicznie, cytat w kontekście, cytat wyrwany z kontekstu, racjonalizacja, wykorzystanie materiałów wtórnych, pogłoski, sabotaż, afera, przecieki informacyjne, infiltracja, uzależnienie się od seksu, zmiany wartości, grupy interesów, strajki, przejęcie władzy, zmiany w systemie podatkowym, transfer technologii, wywiady telewizyjne, terroryzm, ruch uliczny, ruchy przesiedleńcze ludności, wypadki drogowe, nieprzychylna wzmianka w telewizyjnym programie informacyjnym, niekontrolowany wyciek informacji na temat nieprawidłowości w firmie, nieetyczne zachowanie, wandalizm, zanieczyszczenie powietrza, donosiciele, dział departamentu pracy zajmujący się tworzeniem i wdrażaniem przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jak wynika z powyższego, różnorodność możliwości wystąpienia sytuacji kryzysowej tylko na poziomie zakładu jest prawie nieograniczona. Jednakże osoba, która przygotowuje się do oceniania zagrożeń na poziomie gminy, miasta, powiatu czy województwa, powinna się charakteryzować szczególnie wolnym umysłem w wymyślaniu, przewidywaniu nieprawdopodobnych dziś, jutro realnych scenariuszy. Należy tworzyć najbardziej śmiałe, drastyczne scenariusze.

Przystępując do rozważań nad ujęciem odpowiednich, możliwych do wystąpienia w rejonie obejmującym plan zarządzania kryzysowego zagrożeń, należałoby je najpierw usystematyzować. Podstawowym odnośnikiem do usystematyzowania tych zagrożeń będzie czasokres występowania. Powinniśmy wyróżnić dwa główne okresy występowania różnych pod względem przyczyn zagrożeń. Pierwsze to zagrożenia występujące w czasie pokoju, w skrócie czasu „P”, które będą charakteryzowały się:

a)    awarią różnego rodzaju obiektów i urządzeń (które obsługuje i wykorzystuje człowiek),

b)    działaniami sił przyrody (w tym takich, których człowiek nie jest w stanie jeszcze przewidzieć lub ich siła oddziaływania przekracza możliwości ludzkiego działania),

c)    katastrofami budowlanymi i komunikacyjnymi (w większości decyduje o ich wystąpieniu błąd popełniony przez człowieka),

d)    działaniami terrorystycznymi oraz

e)    zagrożeniami cywilizacyjnymi (XXI wieku).

Drugie są zagrożeniami występującymi w czasie wojny w skrócie „W”, są przede wszystkim zagrożeniami świadomie realizowanymi przez człowieka