109252

Prezes UOKiK musi najpierw zbadać czy próg udziału w rynku jest przekroczony, czy nie, ale musi też od razu przyjrzeć się jaka jest istota porozumienia. Ten niewielki udział w rynku może być wzięty pod uwagę przy wymiarze kary pieniężnej, albo ewentualnie przy odstąpieniu od wymiaru kary. Na ogół wobec takich przedmiotów drobnych wydaje się decyzję o zakazie stosowanie porozumienia (jedynie tak edukacyjnie) i na tym sprawa się kończy. Najczęściej przy recydywie pojawia się kara. Jeśli ta ma miejsce w niewielkim odstępie czasu to zachowanie może być potraktowane jako niewykonanie decyzji i jest obwarowane bardziej surowymi sankcjami.

Wyłączenia bagatelne mają istotne znaczenie, bo zwalniają org. antymonopolowy z koniczności badania wszystkich możliwych porozumień w szczególności w przypadkach, kiedy te porozumienia nie zagrażają konkurencji. Stąd też lepiej jest, aby org. antymonopolowy skoncentrował się na tych przypadkach gdzie to zagrożenie dla konkurencji jest realne. W praktyce wyłączenia bagatelne nie odgrywają, aż tak wielkiej roli.

Art. 8 ustawy odgrywają w praktyce większą rolę. Jest on specyficznie skonstruowany co wynika z reformy systemu podjętej z 2007 r., którą poprzedziła reforma systemu wyłączeń na poziomie unijnym, która weszła w życie 1.05.2004 r. Centralną normą jest art. 8 ust. 1 uokik, który określa przesłanki wyłączenia porozumienia spod zakazu (4 przesłanki). Przesłanki z art. 8 ust. 1 mogą być podstawą do 2 rodzajów wyłączeń:

13    Wyłączenia grupowe

Na podstawie art. 8 ust. 1 może dojść do wydania rozporządzenia o tzw. wyłączeniach grupowych (art. 8 ust. 3 rozporządzenie RM). Wyłączenia grupowe z góry określają przesłanki wyłączenia spod zakazu pewnych grup czy też typów porozumień. Mają tę zaletę, że doprecyzowują bardzo ogólnikowo sformułowane przesłanki z art. 8 ust. 1. Podobny system jest stosowany na gruncie prawa unijnego mianowicie tam też w art. 101 ust. 3 TFUE określone są przesłanki wyłączenia. Art. 101 ust. 3 TFUE może stanowić podstawę do zastosowania wyłączeń grupowych. Rada jest upoważniona (chyba że sceduje te kompetencje na Komisję) do wydawania takich rozporządzeń o wyłączeniach grupowych. Mają zwierciadlany charakter: rozporządzeniu unijnemu odpowiada rozporządzenie krajowe. Unijny prawodawca wyznacza pewien standard.

0    Wyłączenia na podstawie indywidualnej samooceny

Art. 8 ust. 1 może być stosowany do jeszcze jednego typu wyłączeń. Jest on tak sformułowany, że można przyjąć, iż obowiązuje jakby bezpośrednio. Może dojść do wyłączenia z mocy samej ustawy, ponieważ wyłączone spod zakazu są porozumienia, które spełniają takie czy inne kryteria. Dlatego też art. 8 ust. 1 bezpośrednio może być podstawą do tzw. wyłączeń na podstawie indywidualnej samooceny. Nie ma czegoś takiego jak wyłączenie indywidualne. Przedsiębiorcy obecnie nie mogą ubiegać się o takie wyłącznie ex antę dotyczące konkretnego porozumienia. W przeszłości było to możliwe na gruncie prawa unijnego i po części na gruncie prawa krajowego w toku post. antymonopolowego. W 2004 r. przyjęto taką metodę, że zwalniamy Komisję Europejską z nadmiaru pracy. Nie będzie wydawała decyzji o niezgłoszeniu zastrzeżeń czyli tych zwolnień indywidualnych, a cały ciężar ryzyka stosowania takich porozumień przejmą na siebie przedsiębiorcy. Oni sami musza dokonać oceny czy porozumienie, które zawarli spełnia przesłanki wyłączenia czy nie, jeżeli nie kwalifikuje się ono do wyłączenia grupowego. Ma to dwojaki walor. Zwalnia org. antymonopolowe z koniczności badania wszystkich indywidualnie porozumień. Idea jest taka że od tej pory org. antymonopolowe skupiają się tylko na najcięższych naruszeniach konkurencji, drobniejsze co najwyżej powinny być ścigane w drodze prywatnych pozwów przeciwko przedsiębiorcom. Drugi walor jest fakt, że przedsiębiorcy obarczeni ryzykiem oceny czy porozumienie się kwalifikuje do