158
Latem żywienie większości grup dorosłych owiec należy opierać wyłącznie na po stwisku uzupełnianym jedynie zakładką ze słomy, podawanej na noc w owczarni Do karmiame powinno mieć miejsce:
- na początku sezonu przy przyzwyczajaniu owiec do zmiany diety,
- przy jesiennym znacznym spadku wydajności pastwiska,
- pod koniec sezonu, przy przechodzeniu na żywienie alkierzowe
Przez cały okres pastwiskowy obowiązuje kontrola kondycji zwierząt będącej miarą prawidłowości ich żywienia, a także codzienna baczna obserwacja stada owiec, którn charakteryzują się znaczną podatnością na wzdęcia, zwłaszcza na młodym, wysoko białkowym i zwilżonym rosą pastwisku.
19.4. Żywienie tryków
Wartościowe i zdrowe tryki w dużym stopniu decydują o (powodzeniu chowu i hodow li owiec, toteż do ich prawidłowego żywienia, warunkującego trwałą sprawność rozpło dową przywiązuje się dużą wagę.
W żywieniu tryków wyodrębnia się dwa podstawowe okresy.
- okres aktywny, obejmujący przygotowanie do stanówki i czas jej przebiegu,
- okres spoczynku rozpłodowego
Pierwszy z nich trwa łącznie około 3 miesięcy, drugi około 9 miesięcy, przy czym terminy kalendarzowe zależą od rasy i przyjętej technologu W niektórych stadach uzyt kowych przeprowadza się stanówkę co 8 miesięcy Zwiększa to oczywiście intensyw ność użytkowania tryków i ich potrzeby pokarmowe
Zapotrzebowanie pokarmowe tryków - poza powyższym podziałem - zależy równie/ od ich masy ciała, wieku (tryki młode w pierwszym sezonie kopulacyjnym jeszcze ro sną) oraz stopnia eksploatacji rozpłodowej wynikającego z systemu krycia, mniej lub więcej kontrolowanego
Poza sezonem kopulacyjnym tryki powinny dostawać siano, paszę soczystą oni/ owies lub średniobiałkową paszę treściwą Przygotowanie do stanówki rozpoczyna się 6 tygodni przed rozpoczęciem krycia, utrzymując wyższy poziom żywienia az do jo| zakończenia Zwiększa się w tym okresie ilość pasz treściwych, w tym częściowo owso oraz składników wysokobiałkowych takich jak ziarno łubinu, bobiku czy śruty poeks trakcyjnej
Ważne jest tez dostarczenie w diecie dostatecznej ilości witaminy A (ew karotenuj i tokoferolu, których niedobór prowadzi do obniżenia sprawności rozpłodowej Koniec/ na jest także dbałość o właściwy poziom składników mineralnych, ze szczególnym uwzględnieniem fosforu, intensywniej zużywanego w warunkach wzmożonej spermo togenezy. W tabeli 33 podano przykładowe, sprawdzone w praktyce dawki pokarmowi-dla tryków rozpłodowych o różnym poziomie zapotrzebowania (wg Drozdowskiego i wsp 1980).
Tab 33 Przykładowo dawki pokarmowe dla tryków (w kg)
Podstawowe pasze (kg) |
Starsze (powyżej 2 lat) |
Młode (15-3 I-O | ||
lato | zima |
lato |
łtnm | ||
okres spoczynku | ||||
Zielonka lub kiszonka |
5.0 |
4.5 |
5.0 |
4 0 |
Siano |
- |
0.5 |
. |
0.6 |
Słoma pastewna |
1.5 |
1.0 |
1.2 |
1 1 |
Mieszanka treściwa |
0.3 |
0,2 |
0.5 |
0 4 |
przy |
gotowanie do stanówki i stanówk/i | |||
Zielonka lub kiszonka |
3.0 |
30 |
3,0 | |
Siano |
1.0 |
1.1 |
1.0 |
1.1 |
Słoma pastewna |
0,4 |
04 |
0,5 |
04 |
Mieszanka treściwa |
1.0 |
1.0 |
1.0 |
1.1 |
Uwagi: latem poza sezonem kopulacyjnym - mieszanka treściwa niskobiałkowa. w pozostałym i»ł>Mi*i« - średniobiałkowa Zimą poza okresem kopulacyjnym - siano średniej jakości i mtes/anM tnn* ■ wa średniobiałkowa
19.5. Żywienie maciorek
Maciorki stanowią najliczniejszą grupę zwierząt w stadzie a ich produkcja towarowi* i sprawność rozrodcza, uzależniona w głównej mierze od prawidłowego żywienia, wn runkuje dobre efekty gospodarcze chowu owiec.
Niedobór lub złe zbilansowanie składników pokarmowych odbijają się na płodności plenności oraz jakości wełny, przekarmienie lub nadużywanie pasz treściwych podwyższają niepotrzebnie koszt produkcji W żywieniu maciorek wyróżnia się następujące podstawowe okresy
1) po odsądzeniu jagnięcia (okres jałowości).
2) przygotowania do stanówki i jej trwania,
3) ciąży,
4) laktacji
Poza różnicującym zasadniczo czynnikiem okresu, dzienne zapotrzebowanie owcy zależy od jej masy ciała (przyjmuje się wartość średnią dla grupy) oraz wieku. Maciorki młode Izw przystępki (do odkarmiema 1 jagnięcia) mają wyższe potrzeby pokarmowe od starszych ze względu na trwający jeszcze wzrost i rozwój własnego organizmu Intensywny jest zwłaszcza rozwój gruczołów mlekowych, które przy właściwym żywieniu młodej matki, zapewniają jej potomstwu wystarczającą ilość naturalnego pokarmu
19.5.1. Żywienie maciorek jałowych
Maciorki jałowe, czyli będące w okresie od odsądzenia jagnięcia do rozpoczęcia przygotowań do następnej stanówki, mają najniższe zapotrzebowanie pokarmowe W ich żywieniu staramy się wykorzystać pasze najtańsze a więc pastwisko podczas lata, a zimą - kiszonki, okopowe, słomy i plewy pastewne, w miarę możliwości uzupełnione deficytowym często sianem
19.5.2. Żywienie maciorek w okresie przygotowania do stanówki
Okres przygotowania do stanówki, trwający ok 3 tygodni, ma za zadanie poprawę kondycji maciorek i zaktywizowanie procesów hormonalnych, zwłaszcza intensyfikaqę owulacji Stwierdzono, /o wzbogacone, bodźcowe żywienie na parę tygodni przed sta-