210
Roślinność na pastwisku powinna być zwarta i wyrównana Wartość jej zalezy od okresu wegetacji i składu botanicznego Najwięcej zielonej masy z pastwiska pobierają krowy przy odroście wynoszącym od 20 dO 30 cm
24.7. Żywienie bydła opasowego
Cielęta przeznaczone na opas powinny być żywione podobnie jak cielęta hodowlane Chcąc iednak obniżyć wysokie koszty odchowu cieląt na pełnym mleku ogranicza się jego zuzycie do około 150 I. karmiąc nim cielęta do 6 tygodnia życia Zmniejszane dawki mleka na'ezy stopniowo zastępować paszami mlekozastępczymi. mieszankami treściwymi, sianem lub słomą dobrej jakości, a latem również młodą zielonką
Opasanie odchowanych cieląt można prowadzić zależnie od ich okresu urodzenia, zwłaszcza w gospodarstwach indywidualnych z wykorzystaniem jednego lub dwóch okresów pastwiskowych.
Jeżeli cielęta urodzone w zimie ukończyły przed rozpoczęciem sezonu pastwiskowego 4 miesiąc© życia można .e na wiosnę opasać na pastwiskach. Dobre młode pastwisko przy jednoczesnym dokarmianiu cieląt sianem. m*eszankami treściwymi, śrutą jęczmienną lub wysłodkami wystarcza na osiągnięcie dziennych przyrostów około 800 g Po zakończeniu okresu pastwiskowego zwierzęta powinny osiągnąć masę ciała około 220 kg me przekraczając 8 miesiąca życia Opasy o takiej masie ciała można jesionią przeznaczyć na rzeź lub dysporując pasza na okres zimowy, pozostawić do następnej wiosny Podstawowe pasze na okres zimowy powinny stanowić kiszonki w dawce dziennej około 20 do 25 kg, siano 1.5 do 2 kg i pasze treściwe (śruty zbozowe lub mieszanka .O") 2 do 4 kg Sporządzając preliminarz paszowy należy pamiętać, ze wielkość dawek wymienionych pasz zależy od masy ciała a także oczekiwanych dziennych przyrostów
Cielęta z jesiennych urodzeń po odchowaniu przez okres zimowy można żywić latem na pastwisku lub w oborze zielonkami Do jesieni dokarmiane paszami treściwymi winny osiągnąć masę ciała około 350 kg Podobnie jak cielęta z urodzeń zimowych mogą być przeznaczone na rzeź lub pozostawione do daszego opasania Zwierzęta pozostawione do da szego opasania żywi się w zimie głównie kiszonkami, sianem i mieszankami treściwymi po czym wykorzystuje drugi sezon pastwiskowy
Cielęta urodzone w miesiącach wiosennych, odchowane w ciągu lata, zimą powinno się żywić tanimi paszami gospodarskim, z niewielkim dodatkiem pasz treściwych. Od następnej wiosny podstawowymi paszami mogą być zielonki z upraw po'owych lut pastwisk z ewentualnym dodatkiem paszy treść wej. Zwierzęta takie jesiemą w wieku 18 do 20 miesięcy mogą osiągnąć masę ciała około 450 kg.
Czynnikami decydującymi o tym przez ile sezonów i do jakiej masy ciała powinno trwać opasanie są:
- zasoby paszowe.
- ekonomiczna opłacalność potrzeby łynku.
Młode krowy, wybrakowane na rzeź po pierwszym ocieleniu na skutek niskiej wydajności w ciągu 100-dmowego okresu laktacji (tzw .razówki ). powinno przeznaczyć się również na opasanie Takie brakowanie umożliwia prowadzenie selekcji i pozostawienie do remontu stada krów najwartościowszych pod względem mleczności: dodatkowo istotne jest to ze uzyskuje się cielęta na opas.
Opas „razówek do masy ciała 450-500 kg prowadzi się przez okres 2 do 3 miesięcy od momentu wybrakowania Podstawowymi paszami w dawce pokarmowej dła „razówek powinny być. siano (3 kg), kiszonki (20 do 25 kg) i pasze treściwe (2 do 4 kg), a latem pastwisko lub zielonki
Nowym sposobem wykorzystania jałówek -,razówek' jest utrzymywanie ich przez cały sezon na pastwisku wraz z cielętami po buhajach ras mięsnych Jedyną paszą pierwiastek w tym okresie jest zielonka a cieląt zielonka i mleko mamek Po zakończeniu sezonu pastwiskowego cielęta stawiane są na dalszy opas a krowy jeśli są w odpowiedniej kondycji kierowane są na rzeź bądź do dalszego opasu w celu poprawienia kondyqi
Krowy starsze wybrakowane na rzeź z różnych przyczyn jeżeli me wykazują schorzeń dyskwalifikujących ich przydatność do opasania przed sprzedaniem powinny być doprowadzone do kondycji opasowej Opłacalne jest opasanie takich zwierząt, u których w okresie 2 do 3 miesięcy uzyskuje się poprawę kondycji przynajmniej o jedną klasę rzeźną
Pasze, które mogą być przydatne do opasania tej grupy zwierząt to w okresie zimy kiszonki, wywar, wysłodki, okopowe uszlachetniona słoma siano z dodatkiem pasz treściwych, a w okresie letnim - zielonki lub pastwisko
Zwiększenie efektywności opasania starszego bydła można uzyskać poprzez odpowiednie przyrządzanie pasz: tj ich uszlachetnianie, mieszanie solenie oraz skarmianie w pierwszej kolejności pasz mniej smacznych, co zapewni pobranie ich maksymalnej ilości
24.8. Żywienie buhajów
Od żywienia buhajów zalezy ich stan zdrowia oraz ilość i jakość produkowanego nasienia Miernikiem prawidłowego żywienia jest kondycja buhaja Nie wolno dopuścić do zaoasiema buhaja które me tylko obniża zdolność rozpłodową lecz także powoduje nadmierne obciążenie kończyn, trudności w eksploatacji oraz skrócenie okresu użytkowania
Pasze muszą być dobrej jakości W dawce powinny zawsze znaleźć się dwa rodzaje siana (łąkowe i motylkowe), okopowe (najlepiej marchew lub buraki) kiszonki, mieszanka treściwa w postaci specjalnie zestawionych komponentów oraz dodatek mieszanek mineralnych Stosowanie pasz. takicn jak produkty uboczne przemysłu rolno-spozywczego oraz ziemniaków jest niewskazane
24.9. Ocena pasz według INRA
Wprowadzany obecnie w Polsce system żywienia zwierząt przeżuwających, opracowany przez Institut National de la Recherche Agronomiaue (INRA 1988). jest jednym z najbardziej nowoczesnych systemów stosowanych aktualnie w świecie uwzględniającym specyfikę procesów trawiennych zachodzących w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy W Polsce system ten wprowadzany jest przez Instytut Zootechniki, a w 1994 roku wydane zostały Normy Żywienia Bydła i Owiec wg INRA
W systemie tym zakłada się. ze bydło żywione jest maksymalną ilością pasz objętościowych, uprawianych w gospodarstwie i minimalną ilością pasz treściwych, niezbędnych do pokrycia zapotrzebowania zwierzęcia na składniki pokarmowe