96
Aby określić pole przekroju drzewostanu tym sposobem, trzeba dokonać wyb& ru powierzchni próbnej, wytyczyć powierzchnię i oznaczyć granice oraz pomierz picrśnice drzew na powierzchni próbnej. Pierśnicowe pole przekroju drzewostsy określa się wzorem:
C=-Ga (3.17|
a
gdzie:
A - wielkość drzewostanu (ha], a - wielkość powierzchni próbnej (ha],
C„ - pierśnicowe pole przekroju drzew znajdujących się na powierzchni próbnej
Pierśnicc drzew na powierzchni próbnej mierzy się w odpowiednim odstopmo-waniu. Do ptcrśnicowej powierzchni przekroju drzew znajdujących się na powierzchni próbnej dochodzi się z sumy pól przekrojów stopni pierśnic ustalonych z iloczynów liczby drzew i przeciętnego przekroju stopnia pierśnicy.
Zanim przejdziemy do omówienia zagadnień związanych z wyborem powierzchni próbnej, wyjaśnimy pojęcie makrozróżnicowania pierśnicowego pola przekroju drzewostanu
Załóżmy, zc posuwając się w drzewostanie w określonym kierunku, zauważymy spadek lub wzrost pierśnicowego pola przekroju - stwierdzamy kierunkowe zróżnicowanie pola przekroju. W innym drzewostanie możemy zauważyć, że tylko pewne parne drzewostanu różnią się wielkością pierśnicowego pola przekroju -stwierdzamy grupowe (fluktuacyjne) zróżnicowanie pola przekroju. O takich drzewostanach możemy powiedzieć, że występuje w nich makrozróżnicowanie pierśnicowego pola przekroju drzewostanu, to znaczy kierunkowe lub fluktuacyjne zróżnicowanie pola przekroju.
Główną przyczyną występowania makrozróżnicowania pierśnicowego pola przekroju jest nieprecyzyjny sposób tworzenia wydzieleń drzewostanowych Niekiedy ze względu na małą powierzchnię łączy się drzewostany dość znacznie różniące się zarówno siedliskiem, jak i wiekiem. Niekiedy zaś różnice w polu przekroju wynikaj* stąd. że w jednej części drzewostanu została wykonana trzebież, a w pozostałej me Są oczywiście drzewostany, w których makrozróżnicowanie nic występuje W drze*.Alanach takich występuje również zróżnicowanie pierśnicowego pola przekroju jednak me ma ono charakteru fluktuacyjncgo czy kierunkowego.
Gdybyśmy po*.erzchmę próbną zlokalizowali w dowolnym miejscu drzewostanu. to pole przekroju drzewostanu obliczone na jej podstawie będzie się różniło od faktycznej wielkości pierśnicowego pola przekroju drzewostanu, a różnice będą większe w drzewostanach, w których występuje makrozróżnicowanie. Dlatego powierzchnię próbną nale/.y w drzewostanie wybierać Przed wyborem należy przejść przez drzewostan celem stwierdzenia, czy w danym obiekcie występuje czy nie wy.
stępuje makrozróżnicowanie Jeżeli w drzewostanie mc występuje makrozróżnicowanie. wówczas lokalizacja powierzchni próbnej jest obojętna. Powierzchnię próbną zakładamy w dowolnym miejscu drzewostanu Wybór powierzchni próbnej w drzewostanach. w których występuje makrozróżnicowanie, jest bardziej skomplikowany. W drzewostanach takich należy wyróżnić i oszacować obszar części jednorodnych. to znaczy części takich, dla których nie stwierdzi się makrozróżnicowania Powierzchnię próbną należy tak założyć, aby reprezentowała ona pod względem wielkości wszystkie wyróżnione części.
Rysunek 27
Lokalizacja powierzchni próbnej - drzewostan A
• Przykład W drzewostanie A stwierdzono makrozróżnicowanie pierśnicowego pola przekroju drzewostanu Na 40% powierzchni tego drzewostanu występuje wysokie pole przekroju, a w pozostałej części niskie (rys. 27).
Powierzchnię próbną nale2y założyć na granicy wyróżnionych części drzewostanu, tak aby 40% jej powierzchni znalazła się w części, gdzie występuje duże pole przekroju.
» Przykład W drzewostanie B wyróżniono 20% obsiani, na którym występuje wysokie pole przekroju. 40% obszaru z niskim polem przekroju i pozostała część z polem przekroju o średniej wielkości (rys 28). Mamy załozyć powierzchnię próbna o wielkości l ha.
Rozwiązaniem dobrym byłoby założenie 3 powierzchni próbnych - 20-arowej w części drzewostanu o dużym przekroju i 40-arowych w pozostałych częściach. Można jednak założyć jedną powierzchnię próbną na granicy obszarów z niskim i średnim polem przekroju - 20-arowa część tej powierzchni znajdowałaby się w obszarze o niskim picrśnicowym polu przekroju, a 80-arowa część w obszarze o średnim polu przekroju.
Wybierając powierzchnię próbną, można mieć zastrzeżenia co do możliwości prawidłowego wykonania wszystkich czynności związanych z tym wyborem. Poznajmy więc sposób, który w dużej mierze eliminuje tc mankamenty. Jest to sposób
małych powierzchni próbnych.
Na plan drzewostanu nakłada się siatkę kwadratów łub prostokątów Przecięcia linii siatki są miejscami, w których należy załozyć powierzchnie próbne w drzewostanie Kształt tych powierzchni może być różny, jednak najczęściej zakłada się powierzchnie kołowe Na każdej powierzchni próbnej mierzy się pierśmce drzew i określa się pierśnicowe pole przekroju oddziel Rysunek 28 nic dla każdej pow icrzchm lub łączy się
Lokalizacje powierzchni - drzewostan B ponuar picrśmc ze wszy stkich powierz