IMG 30 (4)

24O

Małgorzata Karwówska-Strucsyt

Jakośćerf

kację dzieci ze środowisk socjoekonomicznie słabych nie są marnowane. Udo-wodmono. że dobrej jakości instytucja ma znaczenie w sensie rozwojowym i społecznym. Analizowano jej wpływ na indywidualny sukces badanych, na ich wydajność i odpowiedzialność społeczną, na redukcję zachowań przestępczych, na wydatki ponoszone przez obywateli na wsparcie socjalne.

W ramach eksperymentalnego programu Peny Preachool Program badano ścieżkę rozwojową, szkolną, zawodową i społeczną aż do 27 roku życia dzieci korzystających z programów wsparcia ich rozwoju oraz niwelowania różnic w zasobach kulturowych w porównaniu z grupą odniesienia — dziećmi pochodzącymi z klasy średniej. Do grupy eksperymentalnej należały dzieci Afroamerykańskie ze środowisk socjoekonomicznie słabych. Wyniki świadczą na korzyść dzieci uczęszczający ch do instytucji w porównaniu z dziećmi nie uczęszczającymi (Kar-wowska-Struczyk 2000, 2004).

Ib same ideały, które reprezentowali F. Froebel i M. Montessori, przyświecały programowi Head Start: pomoc dzieciom ze środowisk socjoekonomicznie słabych. niekoniecznie matek pracujących.

Został on powołany w ramach programu walki z biedą za prezydentury Johnsona. Już ponad 10 milionów dzieci było jego uczestnikami.

Przeprowadzono wiele innych badań, w których porównywano efekty oddziaływania różnych typów instytucji opieki i edukacji. Omawia je D. Philips (1987). Wśród stw ierdzonych zależności wykryto, że kryterium doboru instytucji przez rodziców jest ich status społeczno-ekonomiczny. Jak wspomniałam wcześniej, rodzice gorzej sytuowani posyłali dzieci do instytucji gorszej jakości (władze federalne i stanowe nie subwencjonowały rodziców), lepiej sytuowani - do instytucji lepszej jakości.

W tych badaniach wykazano, że;

—    instytucje przestrzegające zasad pedagogiki właściwej rozwojowo, umożliwiające korzystanie z doskonalenia zawodowego nauczycielom, współpracujące z domem rodzinnym dziecka na zasadach partnerskiej relacji, dbające o właściwe proporcje liczby dzieci do liczby nauczycieli oraz wrażliwe w sensie emocjonalnym i indywidualnym na interakcje nauczyciela z dzieckiem sprzyjają jego rozwojowi;

—    konsekwencje pozbawienia dzieci ze środowisk ubóstwa kulturowego dostępu do wysokiej jakości instytucji opieki i edukacji są wymierne w sensie społecznym i finansowym;

—    warto w edukację przedszkolną inwestować, bo każdy zainwestowany dolar zwraca się 7-krotnie.

Dalsze dyskusje nad jakością doprowadziły do propozycji rozwiązań, które wiązały się raczej z jakością procesualną. W latach 80. i 90. amerykańska organizacja NAEYC (the National Association for the Education of Young Children) wypracowała koncepcję rozwojowo, kulturowo i kontekstowo właściwej praktyki edukacyj

nej (detwł podane pi dowrażłi* siania roi

-    Pra zróznicov

-    Naii społeczny i społeczr

-    Prof dzieci z ix

-    Mak wie, pop rz ckspłorac. względu n uczenia si

-    Zada tanicznej: wartości i się w skon

Koncep nauczyciel, lut, a co nie cowania jej oceniana z dagogiki(K W latać! salnych i pc nych wtedy turalnymi ii Zauważo również jak zdobywa dzi nego, wzma< jest mimmaJ ocenie jakoś wychowa wcz kuje oddziały Dokonując wyniki są zró Uurzone w s