Małgorzata Karwowiika-Struuyk
Jakość stała się obecnie modnym tematem rozważań prowadzonych przez różne podmioty, także przez Unię Europejską.
Tradycyjnie ja kość była definiowana jako zgodność z określonymi obiektyw-synu standardami, wymaganiami. W latach 80. zaczęła być ujmowana w kategoriach satysfakcji klienta, a więc subiektywnie (Bedeian 1993). Tb dwie perspektywy zakładały istnienie zewnętrznych kryteriów ustalanych przez ekspertów, określających to. co jest dobre, użyteczne, logiczne, funkcjonalne itd.
Dyskurs na temat jakości w edukacji przedszkolnej rozpoczął się w latach 60. w USA. Początkowo nie próbowano definiować jakości edukacji. Powszech-o* przyjmowano jako oczywiste, że jakość jest czymś zewnętrznym w stosunku do przedmiotu, który ma być oceniany. Zaobserwowano wówczas proces odchodzenia od oceniania indywidualnego i subiektywnego do oceniania bardziej obiektywnego, mierzalnego, otwartego (Poltitt 1997).
W jednym z opracowań na temat stanu edukacji w USA czytamy:
..Nierównomiernie rozproszone instytucje opieki i edukacji dla małych dzie-d dobrej jakości są rzadkością. Ostatnie wieloaspektowe badania wykazały, że typowa jakość instytucji, niezależnie od formy organizacyjnej nie odpowiada przyjętym standardom.... (w jednym z badań] 86% instytucji z czterech stanów SMtałooszacowane jako niskiej lub średniej jakości. ...40% pomieszczeń, w których przebywały niemowlęta i dzieci do trzeciego roku żyda nie spełniało kryteriów bezpieczeństwa i zdrowia. ... W innym wieloaspektowym badaniu jakości 89% domów opieki rodzinnej spełniało te kryteria w sposób nieadekwatny. Dane wskazują, że jakość instytucji poważnie się obniżyła w ciągu ostatnich 15 lat.. Rodziny nie mające dostępu do żadnej formy pomocy finansowej (państwowej, zakładowej), ...o niskich dochodach są objęte programami o niskiej jakości *(Kagaa i inni 1996, s. 3-4).
Mowa jest o kryteriach lub standardach oceny jakośd wypracowywanych pnez podmioty zewnętrzne. Taką jakość nazywam zewnętrzną i obiektywną. Warto zwrócić uwagę na stwierdzenie istnienia barieiy finansowej w dostępie do dobrych jakościowo instytucji opieki i edukacji dla rodzin z małymi dziećmi. Ib zjawisko niestety obserwujemy również w naszych polskich realiach. Przez 16 lat suwerennego państwa władze ustawodawcze i wykonawcze nie zdołały Popracować systemu wsparcia zapewniającego równość w dostępie do takiej aunej oferty edukacyjnej dla wszystkich zainteresowanych. Obecne debaty na