ttawk edukacji przedszkolnej — uyzu>anir czy nadawanie znaczenia 239 #f kategoriach (rotwój umiejętności językowych, społeczno-eraocjonal-•ych. wtełektuslnych. BMtoryceaych), ale takie o pracy instytucji z rodzicami P^blayRH wiadstatt i o wyposażeniu placówki.
Badanu międzynarodowe u pomocą skali ECERS przeprowadzono w 1997 toku między innymi w Austrii, Niemczech, Portugalii i Hiszpanii w ramach projektu KOCE (European Ckild Care and Education), zaś w Szwecji w 1994 reku Ich rezultaty wskazują na średnią jakość badanych instytucji (Austria ~ 4.70; Niemcy * 4.67. Portugalia - 4,27; Hiszpania - 4,06; Szwecja - 4,4). Zaskakujący je* brak znaczących rozbieżności. Skala po prostu nie bada różnic w funkcjonowaniu instytucji, ale podobieństwa. Różnice zaś niweluje. Wiemy, że wyobrażenia na temat tego. jak powinna taka instytucja działać, jak powinna być pojmowana edukacja na tym etapie życia człowieka, są bardzo podobne. Świadczą o tym między innymi wyniki badań międzynarodowych w ramach projektu (juoUty of Life Study, w których wykazano, że nie ma znaczących różnic w zakresie oczekiwań rodziców i nauczycieli dotyczących rozwoju dzieci 4-5-letnich korzystających ze zróżnicowanych form opieki i edukacji przedszkolnej w 15 krajach (Weikart 1999). Podobnie, nie wykazano zaskakujących różnic w doświadczeniach nabywanych przez dzieci w tych instytucjach. Ponieważ obserwowano zachowania niemal 2000 nauczycieli, można uznać powyższe wyniki za wyraz ogólnej tendencji (Weikart i inni 2003).
W powyższych badaniach jakość zewnętrzna była traktowana jako narzędzie kontroli ze strony społeczeństwa i jego reprezentantów - dysponentów publicznych pieniędzy w zdecentralizowanym, zliberalizowanym systemie edukacji (Lungren 1990; Popkiewitz 1990).
f! Pytanie, jakie wyznaczało kierunek badań nad jakością edukacji u ich początków. brzmiało następująco: Czy instytucja opieki i edukacji wspiera, czy tez hamuje rozwój dziecka? Tfego typu badania wychodziły z założenia deprywa--cjiemocjonalnej i kulturowej. Badaniami nad jakością kierowała tzw. pedagogika przywiązania (konsekwencja badań nad przywiązaniem J. Bowlbiego), która wywarła duży wpływ na kształt edukacji przedszkolnej i na świadomość zbiorową na temat zgubnego wpływu opieki pozadomowej. Niestety, jeszcze dzisiaj instytucja przedszkolna kojarzy się wielu głównie z jej funkcja opiekuńczą, a nie edukacyjną. W badaniach B.E. Anderssona w Szwecji (1989) stwierdzono jednak, ze dobrej jakości instytucja sprzyja rozwojowi dziecka. Im wcześnie zacznie do niej uczęszczać, tym lepiej dla jego rozwoju. Musi być spełniony tylko jeden, ale jakże istotny warunek - działania pedagogiczne tej instytucji muszą mieć wysoką jakość.
Następne zajęto się zbadaniem hipotezy, że wczesna i dobrej jakości interwencja edukacyjna ma znaczenie dla sukcesu szkolnego, zawodowego i społecznego przyszłego obywatela kraju, a tym samym pieniądze zainwestowane w edu-