IMG12

Usia jest bohaterką strywializowanego mitu. Nie Kora, nawet nie Korusia, tylko Usia. Kto zgadnie, skąd wziął początek ten derywat? Wyzuta z tożsamości, spełnia wobec matki różne użyteczne funkcje. Ma przede wszystkim „Dwoje Dobrych Uszu”. Aby utrzymać córkę w gotowości do słuchania, matka grozi samobójstwem, inscenizuje przed córką wielkie kuchenno-korytarzowe performanse. Życzy sobie, by córka była „moim mężem, moją matką-ojcem” i umacnia w niej poczucie winy: „bo to było dla ciebie, przez ciebie, z twojego powodu!”.

Cała ta koturnowość zostaje ostatecznie podważona w jednej scenie, kiedy to córka wpada na pomysł, by przestać słuchać telefonującej matki. Tylko raz na dziesięć minut podnosi słuchawkę i przytakuje, nie budząc podejrzeń mówiącej. W ten sposób odkrywa, że nie nastąpił koniec świata. Matka nie umarła, chociaż ona przestała słuchać. Odmowa bycia do dyspozycji przejawia się też za pomocą wulgaryzmów, które mają sprowadzać matkę między innych śmiertelników. (Nawet jeśli matka ich nie słyszy).

^ł Zob. Eva Hoffman, After Such Knowledge: Where Memory of the Holocaust Ends and History Begins, PublicAfFairs, Nowy Jork 2004.

Meter przyjmuje więc postawę przeciwną do rodziców Holokaustu, których opisuje Eva Hoffman w swojej książce After Such Knowledge: Where Memory ofthe Holocaust Ends and History BeginsK Ci ostatni najczęściej milczą, a dzieci widzą ich często jako jakby martwych - trauma Holokaustu doprowadziła ich do skamienienia.

Ta matka jest mówiąca, pasożytująca i gwałcąca. Przy tym domaga się uwagi, opieki. Nie można zająć się sobą, nie narażając się na sakramentalne oskarżenie, że się zostawiło matkę „w czterech ścianach samą”.

Strategie wolnościowe

Ponieważ matka za pomocą opowieści o Zagładzie dokonuje inwazji na terytorium córki, ponieważ nie uwzględnia praw córki jako słuchaczki i człowieka, cór-

85