cuch czy szkodliwych odmiennościach, ale jedynie na mocy społecznej umowe Co więcej, czynnikiem, który nu kształtuje, jest nic tylko identyfikacja z ty* co ważne, bliskie, ale i zaprzeczenie temu, co uznane zostało a negatywu
w sensie moralnym i duchowym. Przesłankami do takiego rozróżnienia (Mu
- zło) mogą być doświadczenia z przeszłości, stereotypy, odmienności Świnio, poglądowe czy ideologiczne. Uznanie faktu, że kształtowani jesteśmy jedyna przez grupy, z którymi się identyfikujemy, byłoby dużym uproszczenie*, może bowiem okazać się, że w sytuacji wąskiej identyfikacji zagrożone jen nasze człowieczeństwo rozumiane jako prospołeczna, otwarta, humanistyczne postawa wobec innych ludzi, istot przynależnych do lego samego gatunku, a nic członków tej samej grupy.
Zastanówmy się teraz, w jaki sposób grupo kształtuje nasze zachowania społeczne, co stanowi nie tylko o sile czy kierunku naszej identyfikacji, de o sposobach oddziaływań społecznych.
Dwoma podstawowymi mechanizmami socjalizacyjnytni. które w istocie rzeczy stanowią miniaturę oddziaływań społeczeństwa, są opisane przez F. Znanieckiego wzory pozytywnego nakłonienia i negatywnego naciiku1*1. Pierwsze z nich. nagradzają pasta wy jednostki oparte na współdziałaniu, podobieństwie poglądów, solidaryzowaniu się / grupą, uznawaniu jej wewnętrznej hierarchii i tworzeniu własnego pozytywnego wkładu w jej życic i rozwój. Drogie - karzą czy ostrzegają przed negatywnymi konsekwencjami w przypadku braku dyscypliny, łamania przyjętych norm grupowych, nadmiernego prezentowania indywidualności, prowadząc w skrajnych przypadkach do ostracyzm czy wykluczenia z grupy członków nicaprcbujących cech społecznych tejże W grupie zatem odbywa się przygotowanie do dorosłego życia, a socjalizacja w obrębie nabywania ról społecznych jest jej podstawową funkcją. Niektórzy socjologowie10 podkreślają szczególny charakter tego procesu, przybierającego nierzadko w grupach heterogenicznych płciowo posiać polaryzacji ról. będącej niejako treningiem, który polega na tym. że przyglądając się sobie nawzajem, członkowie grapy budują w świadomości wyobrażenia o społecznym funkcjonowaniu w roli mężczyzny i kobiety.
Na zagadnienie funkcji grapy rówieśniczej spojrzeć można dwojako: zestawiając je z funkcjami rodziny jako równic istotnej grapy odniesienia, szukając w ich obrębie podobieństw i różnic, można też za Adamskim przyjąć
■ F. Znaniecki, ftyąa nyrtwMa. L I.op-ciL. s 123-141. M B. Misztal, op cii
podział na funkcje promie« rio/onc'' Wydaje się, >c ni potrzeby niniejszego opracowania pierwszy sposób analizy gwarantuje większe możliwości w zakroić stymulacji rozumienia procesów społecznych, ich powtarzalaoki i reguł rządzących przebiegiem.
Zatem w porównaniu z rodziną, grupa rówieśnicza pełni Amkcję socjalni* cyjną w w ęższym zakresie, nic ma tu regulacji sfery biologicaro-popędowej, amomitit zauważyć można oddziaływanie na sferę kwiadomośaowomaralni jik i procesy akultuncji, rozumiane jako przystosowanie do lansowanych pruz grupę wzorów kulturowych. Inną funkcją, której pełnienie jest równolegle i rolą rodziny, jest zaspokajanie potrzeb emocjonalnych: bliskości, akceptacji, poczucia bezpieczeństwa. W grupie rówieśniczej dochodzi do weryfikacji doświadczeń wyniesionych z domu, pełni też oni funkcję kontroli zachowań członków. Podobnie jak w rodzinie, członkowie grupy, aby me zostać wykluczeni z jej grona, pawimi się z nią utożsamiać poprzez wygląd, sposób wypowiadania się, czy kultywowanie sposobów spędzania wolnego czasu. Kto się wyłamuje spod tych narzuconych i poddawanych kontroli zwyczajów. na ogół nic pozostaje długo członkiem grupy. Szczególnie istotne jest to w przypadku grap subkulturowych, których podstawą funkcjonowania pozostaje utożsamianie się z symbolami, głoszenie określonych poglądów, ubieranie się zgodnie z modą, słuchanie określonego rodzaju muzyki ild.
7 powyższego zestawienia wnioskujemy, ie grupa rówieśnicza pełni podobne pod wieloma względami funkcje jak rodzina i dlatego można stwierdzić, iż jest przedłużeniem jej oddziaływania wychowawczego i socjalizującego.
TabWa 0 Fur*:|» wdany ■ grupy 6mś»aą - niww
Fm****** | liniNrl | |
tnkmcyr* |
niepeM |
•tonwnam |
mpm |
ną*mtw* |
fi** |
*€hmmcn |
pm |
j| mpotapniapottrtMfptfCMAitM |
fi** |
kowohfpoieattj |
w** |
rwfim |
* W Admtki.opcu.i 25-43.