Fratny InlfgrMyJitf m iwlMtltf 69
1 mi I ufopcjtikicj. Po czwarto, zgodnie z zasadą kompetencji powierzo* imh /w ler/chnictwo terytorialne Unii będzie nadal ograniczone do ob-«zaru stosowarna traktatu, z wyjątkami określonymi w tymże traktacie. Po piąte, Unia me będzie miała także pełnego zwierzchnictwa personalnego nad obywatelami Unii. Obywatelstwo Unii nie zastępuje bowiem obywatelstwa krajowego, lecz ma w stosunku do niego jedynie charakter dodatkowy, choć obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w traktacie (por. wykres VIII).
Aksjologia Unii Traktat lizboński, wprowadzając zmiany do traktatu o Unii Europejskiej, potwierdza, ustanowiony po raz pierwszy w traktacie z Maastricht, przepis o konieczności poszano-w mia wartości Unii, takich jak: godność osoby ludzkiej, wolność, demokracja, równość, państwo prawa oraz prawa człowieka. Potwierdza on również, zawarte już w traktacie amsterdamskim i nicejskim, iunctim między przestrzeganiem wartości Unii a możliwością uzyskania lub zawieszeń ta przez dane państwo statusu pełnoprawnego jej członka. Przełomowe znaczenie dla podniesienia spójności i efektywności europejskiego systemu ochrony praw człowieka ma stworzenie przez traktat, brakującej dotąd, podstawy prawnej do przystąpienia Unii Europejskiej do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Rady Europy z 1950 r. Niezwykle istotne znaczenie dla procesu budowana więzi mieszkańców państw członkowskich z Unią Europejską ma natomiast uznanie Karty Praw Podstawowych z 7 grudnia 2000 r.. w brzmieniu dostosowanym 12 grudnia 2007 r. w Strasburgu, za prawnie wiążącą, mającą „taką samą moc prawnąjak Traktaty”. Postanowienia Karty, dotyczące poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności. równości, solidarności, praw obywatelskich i sprawiedliwości, two-raą katalog praw podstawowych, dających się sklasyfikować jako prawa abywmeśdue, polityczne, ekonomiczne, społeczne i socjalne. Z drugiej Many postanowienia Karty nie mogą w żaden spoaób rozszerzać kompetencji Unit Europejskiej określonych w traktatach. Ponadto w Traktacie * a—iu t inii Europejskiej potwierdzone i zostają
praąpay • cśjnuacławie Unii, zawarte już w traktacie sanpkm Zgodnie z mnu obywatelstwo Unii jm charakter w aoMMfca do oeiitwa krapemego, nae zastępując go jednak**.