OBLICZENIA EKONOMICZNI STACJI
menty rezerwujące, lepszą aparaturę, rozbudowane zabezpieczenia i automatykę. Stąd mniejsze koszty zawodności związane są ze wzrostem nakładów inwestycyjnych.
Należy zwrócić uwagę, że nic można uznać za najlepszy wariant o największej niezawodności. Poziom niezawodności musi być rozpatrywany równolegle z kosztami obiektu. W wielu przypadkach może się okazać, że rozbudowa układu przeprowadzona w celu zwiększenia niezawodności jest pod względem gospodarczym zupełnie nieuzasadniona.
8.2. METODYKA RACHUNKU EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI ZA POMOCĄ WSKAŹNIKA EFEKTYWNOŚCI
Komisja Planowania przy Radzie Ministrów dokonała nowelizacji metody rachunku efektywnościinwestycji* opartej na obliczaniu wskaźnika efektywności. Jest ona określona w Uchwale Rady Ministrów nr 103 z dnia 12 lipca 1974 r. [37].
Zasady oceny efektywności ekonomicznej inwestycji nie produkcyjnych, do któiych została zaliczona elektroenergetyka, zostały sformułowane w myśl tej Uchwały, w Zarządzeniu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z lipca 1974 r. [37].
Za pomocą wskaźnika efektywności E porównuje się przewidywane efekty analizowanego zamierzenia rozwojowego z nakładami inwestycyjnymi niezbędnymi do jego realizacji. Wyboru wariantu realizowanego dokonuje się wg zasady minimalizacji wskaźnika E.
Stosuje się dwie formuły do obliczeń wskaźnika efektywności inwestycji: uproszczoną i rozwiniętą.
Zgodnie z formułą uproszczoną
(8-5*
J(r+s)+Br+K
W
Wartość nakładów inwestycyjnych J oraz nakładów związanych z wdrażaniem postępu technicznego z uwzględnieniem zamrożenia oblicza się w złotych ze wzoru
J = Iz
gdzie / obejmuje:
— nakłady na inwestycję podstawową,
— nakłady na inwestycje towarzyszące, w rozmiarach uzasadnionych potrzebami inwestycji podstawowej oraz ochrony środowiska, w zakresie w jakim te nakłady są uwzględnione w zbiorczym zestawieniu kosztów (zzk),
— nakłady na zakup licencji lub know-how, prace badawcze, rozwojowe i wdrożeniowe — w tym uruchomienie nowych wyrobów, szkolenie załogi itp. Współczynnik zamrożenia z oblicza się ze wzoru
(8.7)
gdzie: b — czas realizacji, w łatach.
Stopę dyskonta r przyjmuje się:
— w przypadku zamierzeń rozwojowych finansowanych kredytem bankowym — w wysokości stopy oprocentowania kredytu, właściwej dla danego rodzaju zamierzenia,
— w przypadku oceny -pozostałych zamierzeń rozwojowych lub rachunku uzupełniającego przeprowadzanego w odniesieniu do zamierzeń rozwojowych finansowanych kredytem bankowym w oprocentowaniu innym nii 8% — w wysokości 8%.
Pozostałe wielkości:
s — średnia stawka amortyzacji obliczona na podstawie przewidywanej struktury środków trwałych oraz umorzeń nakładów niematerialnych i prawnych;
B — nakłady na tworzenie zapasów i środków obrotowych (z wyjątkiem nakładów na pierwsze wyposażenie w przedmioty nietrwałe, uwzględnianych w wartości nakładów inwestycyjnych) przyjmowane w wysokości przewidywanego zapasu środków obrotowych w okresie po osiągnięciu docelowej zdolności produkcyjnej, w zł..;
K — przewidywany koszt bieżący rocznej produkcji, w zł;
W — roczna, średnia w całym okresie eksploatacji wartość efektu użytkowego wyrażona w jednostkach umownych.
Formuła rozwinięta ma następującą postać
1 at(,N,+Kt)
Z a'w*
r-0
przy czym:
m — czas obliczeniowy (w latach),
t — 0, 1,2,___, m, — kolejny rok okresu obliczeniowego,
o, — współczynnik dyskontujący równy
1
(1 + r)'
(8.9)
K, — bieżące koszty produkcji odniesione do kolejnych lat okresu obliczeniowego,
N, ■— wartość nakładów kapitałowych łącznie z nakładami na ochronę środowiska, stanowiąca sumę nakładów inwestycyjnych /, i nakładów na tworzenie zapasu środków obrotowych Bt, odniesione do kolejnych lat czasu obliczeniowego
< — przewidywana dla roku t wartość efektu użytkowego wymiona w jednostkach umownych.
205