kowania tych składników w określonym czasie w zamian za uzgodnione pjat ności, W operacji uczestniczą:
• leasingodawca - właściciel majątku przekazanego do użytkowania,
• leasingobiorca - osoba (firma) wynajmująca od leasingodawcy majątek w zamian za płatności.
Są dwie podstawowe formy leasingu: finansowy (kapitałowy) i operacyjny (usługowy). Leasing finansowy oznacza przekazanie leasingobiorcy w zasadzie wszystkich przypadków ryzyka i korzyści związanych z prawem własności do dzierżawionego obiektu.
119.1. Leasing finansowy
Leasing finansowy, w przeciwieństwie do operacyjnego, może zawierać klauzulę o wykupie nieruchomości przez leasingobiorcę na zakończenie umowy. Po spłacie ostatniej raty dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości na leasingobiorcę. Leasing finansowy jest w pewnym stopniu podobny do umowy kredytu inwestycyjnego, a mianowicie:
• okres trwania umowy nie może być krótszy niż 75% okresu życia ekonomicznego obiektu.
• suma płatności leasingowej nie może być mniejsza niż 90% rzeczywistej wartości obiektu.
• koszty remontów, konserwacji itp. ponosi strona ustalona w umowie leasingowej-
Leasingodawca i leasingobiorca mogą odstąpić od umowy wyłącznie pod ściśle określonymi warunkami. Leasingobiorca ewidencjonuje nieruchomość i wykazuje ją w swoim bilansie, amortyzuje nieruchomość, pomniejszając jej wartość księgową, oraz przekazuje określone w umowie płatności leasingodawcy. Z kolei leasingodawca z chwilą podpisania umowy wyksięgowuje nieruchomość ze swojej ewidencji i otrzymuje określone w umowie płatności leasingowe.
Bezpośrednią barierą rozwoju tej techniki finansowania nieruchomości jest ryzyko związane ze specyfiką nieruchomości - jej trwałością i kapitalochlon-nością. Dla jej pokonania niezbędne jest istnienie odpowiednich, stabilnych rozwiązań prawnych dotyczących leasingu nieruchomości (głównie w zakresie prawa podatkowego), uregulowanych stanów prawnych nieruchomości oraz ułatwienie firmom leasingowym dostępu do długoterminowych źródeł finansowania przy stałym jego koszcie.
119.2. Leasing operacyjny
Leasing operacyjny polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego, przy czym czas ten jest krótszy niż okres przydatności do
użytkowania lcasingowancj nieruchomości. W umowie leasingowej strony określają wartość nieruchomości po okresie leasingu oraz wartość początkową. Różnica tych wartości stanowi podstawę do naliczania rat leasingowych. Po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu zwracany jest właścicielowi, czyli leasingodawcy. Nic może być zapisu w umowie o wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu. W konsekwencji, przedmiot leasingu operacyjnego zaliczany jest do majątku leasingodawcy. który dokonuje jego amortyzacji. Raty leasingowe, łącznie z ewentualną opłatą początkową. w całości stanowią dla leasingodawcy przychód a podatek VAT doliczany do nich jest w całości podatkiem należnym, natomiast leasingobiorca zalicza raty leasingowe w koszty uzyskania przychodu.
Leasing operacyjny będzie korzystny w sytuacji, gdy leasingobiorcy zależy na jak najmniejszym zaangażowaniu posiadanych wolnych środków Anonsowych oraz na uniknięciu czasochłonnej i skomplikowanej procedury, z jaką z reguły ma do czynienia w przypadku starań o kredyt bankowy. Zaletą tego typu leasingu jest również to. że przedsiębiorca może korzystać z nieruchomości przez czas dla niego najdogodniejszy.
Podstawowe zasady leasingu operacyjnego są następujące:
• leasingodawca i leasingobiorca mają prawo odstąpić od umowy pod określonymi w niej warunkami.
• koszty bielące. np. amortyzacji, remontów, konserwacji ponosi zwykle leasingodawca i wlicza je w opłaty leasingowe.
• leasingodawca umarza i amortyzuje środek i wykazuje go w swoich księgach.
• leasingobiorca ponosi jedynie opłaty dzierżawne (leasingowe).
• leasingowi mogą towarzyszyć dwie sytuacje: w pierwszej leasingodawca bezpośrednio oddaje posiadaną przez siebie nieruchomość w leasing zainteresowanemu przedsiębiorcy, w drugiej firma leasingowa zakupuje nieruchomość wskazaną lub posiadaną przez leasingobiorcę, a następnie przekazuje ją na podstawie umowy leasingu leasingobiorcy.
Literatura
1. Binkowski I*.. Beeck H.: Innowacje hankowe. Instrumenty terminowego rynku finansowego. Polic*. Warszawa 1998.
2. Borys A.. Dragan R-. Wiśniewska P.: Kola banku w finansowaniu transakcji w obrocie gospodarczym. INFOR. Warszawa 2000.
3. Dercwkrz-Tulodziecka A.: Bankowo-hipoteczna wartoSć nieruchomoicl. Cl I Beck. Warszawa 2001.
4. Derejczyk M.. Kudluszczyk A.: Poradnik kredytobiorcy. Biblioteka Menedżera i Służby Pracowniczej. Zeszył 167/2000. Bydgoszcz 2000.