M Nawara*
4.5. Analiza składu chemicznego roślin
rWiiifti
analj^
w roślinach należy uznać za lepsze kryte,ju oceny poziomu ich odżywienia niż anek podłoży. Analiza roślin może więc być korzystana do skorygowania liczb granią, nych opracowanych dla podłoży w okreł. lonych warunkach uprawy, jak również ko-rekty zaleceń nawozowych odnoszących tą do nawożenia poglównego. Powinna onj stanowić uzupełnienie analizy podłoża, a nie zastępować ją (Winsor 1984).
Oo analizy bierzemy zwykle nie cale ro-
Analiza dostępnych form składników mino- śliny, lecz ttw. części wskaźnikowe. Mo-ralnych w glebach i podłożach informuje gą nimi być cale liście, ogonki liściowe, o aktualnej zawartości tych składników. Na a u niektórych gatunków nerwy główne liki pobieranie składników ma jednak wpływ lub owoce. Należy podkreślić, że zawartość wiele czynników, takich jak temperatura czy składników mineralnych w różnych częś-wilgotność podłoża, a także genetycznie ciach rośliny jest bardzo zróżnicowana. Mło-uwarunkowana zdolność określonego ga- de liście zawierają zwykle więcej azotu, fos-tunku. a nawet odmiany, do pobierania da- font, potasu, a mniej wapnia i magnezu niż nego składnika. Dlatego też oznaczenie za- liście stare.
wartości składników w roślinie, ściślej mó- Dotychczas nie ustalono części wskaż-wiąc w określonych jej częściach, stanowi nikowych dla poszczególnych warzyw odzwierciedlenie aktualnego stanu odżywię- w uprawie szklarniowej. U pomidorów naj-nia, będącego wypadkową ilości dostępnych częściej bierze się piąty liść od wierzchołka składników w podłożu i czynników, które rośliny; zwykle jest to pierwszy liść w pełni wpływają na pobieranie ich przez rośliny, wyrośnięty, powinien on znajdować się tuż Zdarzyć się bowiem może, ze pomimo wyso- nad przedostatnim kwiatostanem (Ward kia) zawartości danego składnika w podłożu 1963. Starek i in. 1973, Winsor 1984). Jad-tego ilość w roślinach będzie niska, czy to na na próbka oowinna MjsieraĆ 20=40 liści
I
toni 24JII 6IV I8IV30JV 18V D»w nawożeni* p Opiów n»ao
1.0
23111 SIV 2V
4.VI DłU pobrani* prób*k liści
Kv* IX Ofóln* zawartość azotu w liściach pomidora
1.0
10111 24111 61V 1BJV 301V 18V Dsts nawożenia poglównepo
23111 5IV 2V 4.VI Data pobrania
próbek liki
0.8
0.6
0.4
Rys. 4X Ogólna zawartość azotu w liściach pomidora
próbek liści
Rys 4.5. Ogólna zawartość potasu w liściach pomidora
liście w pełni wyrośnięte, w kątach których znajdują się owoce tuż przed osiągnięciem dojrzałości zbiorczej (na 3—5 dni). W początkowej fazie rozwoju pobiera się je z pędu głównego, a później z pędów bocznych. U starszych roślin spada zawartość NPK w liściach. W doświadczeniach z pomidorem (Starek i in. 1973) pobierano do analizy liście znBd drugiego do piątego grona w terminach 23. III, 5. IV i 4. VI; stwierdzono stały spadek ogólnej zawartości NPK pomimo bardzo zróżnicowanego nawożenia przed sadzeniem (3, 5 i 7 g mieszanki nawozowej MIS-2 na 1 dmJ), jak i pogłównego (2. 4 i 6 g). Efekt terminu pobrania liści był więc większy niż efekt nawet bardzo wysokich dawek nawozów (rys. 4.3, 4.4. 4.5), co należy uwzględnić przy interpretacji wyników analizy materiału roślinnego.
W materiale roślinnym oznacza się najczęściej ogólną zawartość składników. Oznaczenie to jednak, czy to po rozłożeniu