117828157

8. Analiza składu chemicznego olejków eterycznych szałwii z zastosowaniem spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR) oraz chromatografii gazowej z detekcją masową (GC/MS)

Techniką analityczną powszechnie stosowaną w przypadku analizy olejków eterycznych zawartych w roślinach jest chromatografia gazowa w wariancie headspace z detekcją masową (HS-GC/MS). Jednakże identyfikacja lotnych składników roślin to żmudne i niezwykle trudne zadanie, ze względu na złożoność próbek pochodzenia naturalnego oraz wysokie ceny substancji wzorcowych. W wielu przypadkach identyfikacja na podstawie biblioteki widm masowych, będącej na wyposażeniu systemu analitycznego, okazuje się niewystarczająca i dlatego wiele związków chemicznych występujących w olejkach eterycznych nadal pozostaje niezidentyfikowanych. Z tych powodów „fingerprinty” różnych frakcji pochodzących z materiału roślinnego są bardzo popularne i znalazły właściwe sobie miejsce w analizie fitochemicznej. Są one używane w botanice do porównania różnych gatunków należących do tego samego rodzaju, a w farmakognozji do oceny przydatności surowców roślinnych jako substancji leczniczych. Pomimo ogromnej popularności roślin należących do rodzaju Sahia, zarówno w medycynie tradycyjnej, jak również w wielu innych dziedzinach działalności człowieka, ich skład chemiczny nie został jeszcze dostatecznie zbadany.

Wiadomo, iż technika spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego węgla ¹³C (¹³C NMR) okazała się pomocnym narzędziem analitycznym w analizie złożonych mieszanin organicznych, w tym również pochodzących z materiału botanicznego [135-141]. Celem niniejszej analizy było zademonstrowanie przydatności spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego węgla ^I3C (^l3C NMR), jak również chromatografii gazowej sprzężonej z detekcją masową i dozownikiem próbek typu headspace (HS-GC/MS) do badania składu chemicznego lotnych frakcji zawartych w dwóch gatunkach szałwii {Salvia lavanduli/olia i Sahia triloba).

Jak wynika z informacji podanych w Tab. 13, a także z wcześniejszych badań przedstawionych w publikacjach [106, 107], czternaście różnych związków lotnych zostało zidentyfikowanych w dwóch gatunkach szałwii, które stanowiły przedmiot niniejszej analizy.

131