IMGA69 (4)

i

98 Metody uprawy

Tabela 5.3. Sposoby wykorzystania przesuwnych tuneli foliowych

Okresy stosowania przesuwnych tuneli foliowych	Rodzaj uprawy
Paździcrnik--listopad oraz maj-czerwiec	gatunki wieloletnie: rabarbar, szczaw, szczypiorek, cebula siedmiolatka, tnaka«^^Nwarzywa z uprawy ozimej: pietruszka naciowa lub korzeniowa z siewu letniego pęczkowy nad, cebula na zielony szczypior z dymki sadzonej jesienią, marchew z siewu ozimego, szpinak z siewu jesiennego (pierwszy zbiór tylko liki — poo^ października, drugi zbiór wczesną wiosną) warzywa siane lub sadzone z rozsady wiosną: koper ogrodowy, burak ćwikłowy | boćwinkę, rzodkiewka, rzodkiew, seler naciowy nu zbiór pęczkowy, kalarepa, kapusta pekińska, sałata
Maj-czerwiec oraz wrzesień	warzywa ciepłolubne: papryka, oberżyna, melon, kawon, pomidor
Wrzcsień-listopad	warzywa o małych wymaganiach termicznych i krótkim okresie wegetacji: kalifa kapusta pekińska, kalarepa, sałaty, rzodkiewka, rzodkiew

nia tunelu. Odpowiednim materiałem na szyny są dwuteowniki. Ułożenie z nich toru o dowolnej długości daje możliwość przesuwania tunelu bez względu na stan uwilgotnienia gleby i zapewnia jego prostoliniowe przemieszczenie.

Mechanizmami umożliwiającymi przesuwanie tunelu są zespoły niezależnych wózków jezdnych. Małe tunele foliowe, o długości 12 m. wymagają użycia sześciu wózków. W małych tunelach odległość między punktami umocowań wózków nie powinna być większa niż 5 m. W tunelach dużych (30-metrowych) mechanizm jezdny stanowią 22 niezależne od siebie wózki odległe o 3 m. Wózek jezdny można sporządzić z różnych kół maszyn rolniczych o ogumieniu twardym, np. kół taczki. Średnica kola decyduje o wysokości unoszenia tunelu. Przemieszczanie tunelu odbywa się po uprzednim uniesieniu tunelu do pozycji transportowej (rys. 5.9). Długość okresu eksploatacji przesuwnego tunelu foliowy zależy głównie od trwałości folii orazzato pieczenia przed wywróceniem. Zaleci ą używać przede wszystkim tzw. folii cztero sezonowej o barwie żółtej.

W przesuwnych tunelach foliowych w zna prowadzić uprawę wielu gatunków we rzyw (tab. 5.3). W ciągu całego roku maai przemieszczać tunel dwu-, trzy-, a naw: czterokrotnie (rys. 5.10).

W zależności od gatunku roślin i prztbt gu pogody w danym roku. z uprawy w tunelach przesuwnych uzyskuje się plon warzyw wcześniejszy o 7—24 dni w porównaniu warzyw uprawianych w otwartym polu (ryt 5.11).

Bardzo ekonomiczne jest również kwit ciarsko-warzywnicze wykorzystanie przesuwnego tunelu, np. wiosną — uprawa tukpt nów, narcyzów, róż, gloriozy; latem-et rzyw ciepłolubnych; jesienią — złocieni

6. Ochrona roślin w pomieszczeniach

6.1. Ogólne zasady

Warzywa uprawiane pod osłonami znacznie częściej atakowane są przez bakterie, grzyby pasożytnicze i szkodniki niż rośliny uprawiane w gruncie. Warunki panujące w szklarniach i tunelach sprzyjają bowiem wydelikaceniu roślin, zmniejszają ich naturalną odporność na choroby i szkodniki. Wysoka temperatura i duża wilgotność powietrza, panujące w pomieszczeniach, sprzyjają rozwojowi wielu chorób grzybowych, np. szarej pleśni.

Uprawianie jednego gatunku na tym samym podłożu przez dłuższy czas powoduje takie nagromadzenie patogenów, że dalsza uprawa staje się niemożliwa. Dzięki zastosowaniu odpowiednich zabiegów, jak wymiana podłoża czy jego odkażenie eliminuje się niebezpieczeństwo porażenia roślin chorobami i wystąpienia szkodników.

Aby uzyskać możliwie najwyższy plon warzyw, należy prowadzić racjonalną ochronę roślin, stosując przy tym wszystkie dostępne metody.

W tym rozdziale omówione będą te metody i sposoby ochrony roślin, które są szczególnie przydatne w ochronie warzyw uprawianych pod osłonami. Należą do nich:

•    metoda agrotechniczno-higieniczna,

•    metoda fizyczna,

•    metoda mechaniczna,

•    metoda hodowli odpornościowej,

•    metoda biologiczna,

•    metoda chemiczna.

6.2. Metoda

agrotechniczno-

-higieniczna

Dla zdrowotności roślin przede wszystkim ma znaczenie przestrzeganie zasad higieny i właściwe wykonywanie zabiegów agrotechnicznych. Szczególną uwagę należy zwrócić na:

•    optymalny termin siewu i sadzenia roślin,

•    odpowiednie przygotowanie podłoża.

•    wykonywanie w zalecanym terminie zabiegów pielęgnacyjnych.

•    dbałość o zachowanie właściwych warunków fitosanitarnych.

Termin siewu i sadzenia roślin zależy od warunków klimatycznych panujących w danej okolicy. Dla centralnej Polski najwcześniejszy termin sadzenia pomidora na miejsce stale przypada na pierwszą dekadę lutego. Sadzenie pomidora w styczniu, przy niedoborze światła, powoduje wybiegnięcie roślin, zanikanie kwiatów na pierwszym gronie, sterylność pyłku oraz opadanie kwiatów i zawiązków owoców.

Przygotowując podłoże do uprawy należy brać pod uwagę zarówno jego fizyczne, jak i chemiczne właściwości. Podłoże powinno odznaczać się dobrą przewiewnością i przepuszczalnością. Musi ono również zawierać optymalną ilość składników pokarmowych. Dobrze odżywiona roślina jest bowiem bardziej odporna na choroby i szkodniki. Ponadto pewne składniki pokarmowe, jak np. potas, ograniczają występowanie