KB0015

bieskich, mocno zróżnicowanych — od najbledszej niezapominajki poprzez błękit i szereg odcieni szarawych i lazurowych aż do najgłębszego tonu bławatkowego. Farby kryjące, kładzione bardzo starannie, nieraz tak cienko, że sprawiają wrażenie akwareli, są często rozjaśniane delikatnym złotym szrafirunkiem. U pomocnika malarza są te kreseczki grubsze i często tworzą kratę. Malarz unika mozaikowego rozdrobnienia efektów barwnych. Na neutralnym tle szarawych ścian wnętrz głęboko cofniętych, wśród których przeważnie rozgrywają się te scenki, przytulne, intymne jak na obrazach petit-maitrćów holenderskich, lub bledszych w tonacji ulic z niesłychanie delikatnie malowaną architekturą ceglaną, czy wreszcie błękitnawych, zielonych, daleko w głąb się ciągnących krajobrazów, koncentruje na pierwszym planie kilka silnych, często mocno kontrastowych plam barwnych tworzących 11,47,13,48 dominantę (np. szuby klientów ludwisarza lub malarza). Karnacja jest zależna od wieku, stanu i płci osób przedstawionych; ręce malowane dość pobieżnie; również anatomia gdzieniegdzie szwankuje; także perspektywa pozostawia niejedno do życzenia, co u tego zdeklarowanego realisty żyjącego na początku wieku XVI zaskakuje. Ale za to cóż za bogactwo typów, jaka swoboda w kompozycji, jak pełne życia niektóre figury, jak żywa gra twarzy, oczu, 26 rąk, jak świetnie scharakteryzowani: garbarz z twarzą pomarszczoną, stary bonhomme z dużą brodawką na okolonej wieńcem ni., 41 siwych włosów łysinie, zalotna szewcowa, obleśny błazen, chudy, 41,1., 33,34 przygarbiony ludwisarz z kozią bródką, fircykowaci krawcy, czy 23 apoplektyczna para przy herbie chirurgów. Dla wydobycia plastyki posługuje się iluminator dwiema metodami: albo stopniowym nasileniem koloru, albo też szrafirunkiem linearnym, kreskami barwy ciemniejszej. Pierwszym sposobem maluje zawsze ciało, twarze, które czasem są okonturowane, czasem zaś nie, i częściowo draperie. Ale przeważa druga metoda — raczej rysunkowa, graficzna, niż malarska. Ta technika, tak przypominająca efekty n. miedziorytnicze, da się dobrze zauważyć na sukniach szewcowej

18