Rys. 7.35. Drgania rozciągające dwóch atomów o masach m1 i m2 połączonych sprężyną
i proces się powtarza. Wykonana praca rozciągania i ściskania sprężyny magazynuje się w postaci energii potencjalnej.
Zgodnie z prawem Hooke’a siła F wychylająca atomy ze stanu równowagi jest proporcjonalna do wychylenia atomów q, a skierowana przeciwnie, czyli
F= —fq (7-55)
gdzie / jest współczynnikiem proporcjonalności nazywanym stałą siłową. W przypadku gdy drgające atomy zachowują się jak oscylator harmoniczny, wówczas wychylenie q zmienia się periodycznie, zgodnie z równaniem:
q = Qco$2%vt (7.56)
w którym Q oznacza amplitudę wychyleń atomów, v — częstość drgań oscylatora, a t — czas trwania oscylacji. Wartość energii potencjalnej w zależności od wychylenia q może być wyrażona równaniem:
Ep = \fq2 (7.57)
Od wartości stałej siłowej / i wielkości drgających mas m± i m2 zależy częstość drgań oscylatora harmonicznego v:
v
2n
(7.58)
gdzie Mred jest masą zredukowaną, która wynosi
Mrcd mi m2 mim2
Natomiast, gdy częstość wyrażamy w jednostkach liczby falowej [cm-1], otrzymamy:
._ Cm s T
2nc
I f MTed
(7.60)
gdzie c jest prędkością światła.
Drgania atomów w cząsteczkach mają charakter skwantowany, co oznacza, że możliwe jest rozciąganie mas tylko do pewnych, ściśle określonych
108