ksi ¬ki studia 5

chromosom na szkiełku mikroskopowym

podwójna helisa DNA

TTTTTTTT

TAGATCCT I I I I I I I I A T C T A G G A

k    k k

TTT"T........I' I I I

TAGATCCT

MMIII'

ATCTAGGA

-MMMM

•k    k k

Tl' I! I I II

TAGATCCT

ATCTAGGA

' II.....

znakowanie sondy \J fluorochromem

—!—1—I—1—i—I_1_i_

denaturacja

V

TTTTTTTT-

TAGATCCT

ATCTAGGA

I I I I I I I I

hybrydyzacja sondy ze zdenaturowanym chromosomem

V

ATCTAGGA

.1 I I. MIM

detekcja sygnału w mikroskopie fluorescencyjnym

i i ii ii i i

TAGATCCT I I I I I I I I ATCTAGGA

.......J.......L......1111

Ryc. 17.9. Zasada badania chromosomów techniką fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ FISH

a    b

Ryc. 17.10. Obraz pfytek metafazalnych po barwieniu metodą FISH: a) sonda dla genu XIST uwidacznia jego obecność na chromosomie X, b) sonda dla chromosomu 22 uwidacznia obecność dwóch kopii chromosomu 22 i maty dodatkowy chromosom markerowy (marker) - fragment pochodzący od chromosomu 22 malować¹ wszystkie chromosomy (ryc. 17.1 la) lub tylko wybrane (ryc. 17.1 Ib),

-    określać punkty złamań subtelnych translokacji chromosomowych (ryc. 17.12),

-    identyfikować różne regiony chromosomów płci, zwłaszcza chromosomu Y,

-    wykrywać mikrodelecje, np. w zespole Williamsa del(7)(q 11.23), Di George'a del(22)(qll.2) (ryc. 17. 13).

Możliwość zastosowania FISH do poszukiwania aberracji chromosomowych w jądrach interfazowych znacznie skraca czas uzyskania wyniku w przypadku badań prenatalnych (do 48 godzin). Metoda ta jest również bardzo przydatna w analizie cytogenetycznej komórek nowotworowych, pozwala na określę

Ryc. 17.11. Obraz płytek metafazalnych po barwieniu metodą FISH: a) malowanie wszystkich chromosomów, b) malowanie wybranych chromosomów

	4 i	i.
1	12	16

Ryc. 17.12. Identyfikacja translokacji między 1,12 i 16 parą chromosomów za pomocą techniki FISH