ksiega
0

128

czasie obrotu głowy następuje przepływ śródchlonki wewnątrz przewodów półkolistych i jej napływanie lub odpływanie od baniek błoniastych. Przepływ śródchlonki prze/ bańki pr/cchy. (a grzebień bankowy utworzony z wypustek komórek receptorowych w postaci włosków Odchylanie się grzebienia bankowego powoduje napinanie się włosków i pobudzanie komó rek receptorowych. Komórki te reagują na obrót głowy, czyli na przyśpieszenie kątowe równe 2-3° na s. W przedsionku, czyli woreczku i fagicwcc skupiają się receptory wrażliwe na przyśpieszenie liniowe. Tworzą one plamki, w których występują komórki zaopatrzone we wioski pokryte galaretowatą masą. Na niej osadzone są kamyczki błędnikowe (oiohły). Kuch głowy w linii prostej powoduje przemieszczanie się otolitów na skutek ich bezwładności. Włoski napinają się i powodują pobudzenie komórek receptorowych. Próg pobudliwości na przyspieszenie liniowe dla komórek receptorowych w plamkach przedsionka wynosi 12 cm's W od bieraniu fal świetlnych i ich przekształcaniu na wrażenia zmysłowe bierze udział narząd odbiorczy, czyli oko oraz drogi i ośrodki łączące oko z polem w /rokowym kory mó/gu (położenia liniowe i kątowe w przestrzeni). Utworzenie się wyraźnego obrazu na siatkówce nic wystarcza jeszcze do widzenia danego przedmiotu. Dzieje się tak dlatego, że właściwe widzenie, czyli ocena powstającego na siatkówce obrazu jest domeną kory mózgu. Obrazy utworzone na siatkówce zostają przez nerw wzrokowy przekazane do mó/gu, a następnie przez s/laki nerwowe przeprowadzone do ośrodka widzenia, który znajduje się w korze mózgowej płata potylicznego. Jest to pole prążkowane (aren tlriatay Jeśli gałki oczne są ustawione pravM dłowo, to postrzegany obraz przedmiotu tworzy się na siatkówce każdego oka 1 wor/ą się zatem dwa oddzielne obrazy. Każdy z tych obrazów zostaje oddzielnie przekazany do kory mózgu i tu dopiero następuje połączenie się obrazów pochodzących z obu oczu w jeden plastyczny obraz. Mechanizm widzenia jest bardzo złożony. Do prawidłowego widzenia obuoc/ nego konieczne jest spełnienie następujących warunków:

utworzenie się ostrego obrazu na plamce każdego oka jest możliwe tylko w oczach zdrowych z prawidłowo działającą siatkówką i przczicmymi ośrodkami łamiącymi, w pr/y padku wady wzroku konieczne jest jej wyrównanie odpowiednimi szkłami okularowymi, prawidłowe przekazanie obrazu wytworzonego w siatkówce do kory mózgu możliwe jest tylko wtedy, gdy aparat nerwowy oka działa prawidłowo.

prawidłowa praca mięśni poruszających gałką oczną, która warunkuje prawidłowe ustawienie gałek, konieczne do jednoczesnego wytworzenia się obrazów w plamkach obu

oczu.

prawidłowe funkcjonowanie kory mózgu i całego organizmu umożliwiające taje «ck odpowiednią ocenę obrazów wytwarzanych na siatkówce.

Według Nowotnego i Saulicza (1990) jcili choć jedno ogniwo w tym wn-hmirimr za*a-nieuszkodzone, to prawidłowe widzenie staje się mcroozliwe. kn rmacjc płynące / cpnmpch trzech źródeł przekazywane są w sposób ciągły do ośrodkowego ukiaOu nerwowego, jako aktualny wyruk realizacji zadania mchowego. Znt—h pt—ędiy wymiucm a pogan różnic.i - dodatnia lub ujemna, wyzwała odpowiednie bodźce korygujące b^śne njśm zadanie ruchowe. W trakcie tej korekcji pojawia się nowa sytuacja ponraśna i jak ghty nowe zadanie ruchowe, oo oczywiście wyzwala nowe informacje z receptorem, kiore w memencie prze ster o w ani a pozwalają na wprowadzenie poprawki w kierunku przeciwnjm System taki funkcjonuje w oparciu o te m formacje. to znaczy w układzie sprzężeń zwrotnych (feedback). w którym obiektem regulacji są wszy >tke mięsnie odpowiedzialne za nerymne pożądanej w danej chwili pozycji łub układu ciała, a źródłem mii zbędnych ciągłych mfamacp jest układ receptorów. Czas obiegu informacji od receptora do elektora jest bardzo kmki wynosi 70-120 m v Daje to częstotliwość cyklu sterowania rzędu 8-14 Hz. Gdy zadme fachowe ma charakter bardziej dynamiczny i połega na zmianach pozycja, mamy częściowo do czynienia ze sterowaniem antc facio Dopiero w trakcie realizacji zadania mchowego sterowanie to ma charakter ciągły, oo imaoftiwia nieustanne korygowanie realizacji zndman. 2 chwilą osiągnięcia danej posuwy zmienia się charakter zadania ruchowego, a często • rodzą; sterowania, gdyż chodzi juz tylko o utrzymanie osiąg? etej pozycji W obu jednak przypadkach mamy do czymenu z dopasowaniem końcowego rezultatu do programu, czyh z a«m tycznym kory gowaniem wszelkich odchskn od wartości pożądanej Korekcja tadrsoouę s*c poprzez odpowiednie uaktywnienie wszystkich mięsni będących w darom momcrwic obiektem regulacji. Jest to swego rodzaju gra mięśniowa, w której nap mm i: i roz .'uznanie oraz stopień i kolejność aktywności rożnych mięsni /micniają się w bardzo krótkich odsaępn* czasu. System regulacji postawy działa na układ o znacznej liczbie stopni swobody i hmkcyo-nujący w warunkach równowagi chwiejnej Chodzi mc tylko o znaczną liczbę stawów wymagających w danym momencie całkowitego ustabilizowania łub wyeliminowania w mch ruchu w jakiejś płas/c/y/me. lecz także i o automatyczny dobor odpowiednich parametrów nachw np. rodzaj pracy różnych mięsni, kierunek, zakres, siła i szybkosc ruchu / kwrwsc a wynika także z ogromnej ilości mięsni będących jednocześnie obiektem fegulacn i    aJa ący eh

we wszystkich płaszczyznach, /arowno na poziomic jednego segmentu cuda. jak i w układzie międzysegmcnlarnym. Sterowanie postawą ciała wsmaga udziału rożnych struktur układu