ksiega9

6. Wady postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej’

Ilekroć niedomagam, tylekroć jestem mocny.

Paweł z Tanu LK2.I2.I0

6.1. Plecy okrągłe (dorsum rotundum)

Plecy okrągłe to wada postawy ciała lokalizująca się w odcinku piersiowym kręgosłupa (ryc. 78). Polega ona na powiększeniu lub przemieszczeniu kifozy piersiowej. W warunkach prawidłowych wypukłość pleców tworzy wygięty ku tyłowi odcinek piersiowy kręgosłupa tzw. kifozę piersiową. Wielkość i ukształtowanie kifozy piersiowej jest zmienne i uwarunkowane takimi czynnikami jak: predyspozycje dziedziczne, wiek. somatołyp, temperament, czynniki emocjonalne, wady wzroku, kształt i zasięg krzywizn sąsiednich lordozy szyjnej i lędźwiowej, siła i napięcie mięśni tułowia. Wadzie tej towarzyszy spłaszczenie górnej części klatki piersiowej i zmniejszenie ruchomości stawu ramiennego i górnych żeber. Zmniejsza to pojemność jamy klatki piersiowej i pojemność życiową płuc. Powoduje także wadliwe usytuowanie narządów wewnętrznych. a niekiedy także ucisk serca. Wada sprzyja chorobom górnych dróg oddechowych, zaburzeniom w trawieniu, dysfunkcji niektórych gruczołów dokrewnych i bólom głowy. Wada ta występuje u ok. 5% dzieci. W warunkach nieprawidłowych krzywizny kręgosłupa podlegają znacznym zmianom, dając obraz kliniczny w postaci różnych odmian pleców okrągłych. W zależności od etiologii, lokalizacji zmian i stopnia zaawansowania zmian wyróżniamy kilka odmian pleców okrągłych.

Ryc. 71 Płacy okrągłe (wg Kutzncr-KoaAskiej)

6.1.1. Etiologia pleców okrągłych

Kifoza patologiczna wrodzona konstytucjonalna ujawnia się wcześnie, ma dość długi i regularny łuk i występuje rodzinnie. Jej korekcja jest niezwykle trudna. Inną postacią tej wady jest kifoza patologiczna wrodzona kostnopochodna, występująca także jako kifoskolioza Powstaje w wyniku obecności sklinowaciatego trzonu kręgu piersiowego. Zewnętrznie objawia się niewielkim tukiem i ostrym kątem załamania. Przyczynami pleców okrągłych nabytych mogą być: zmiany pourazowe, krzywica, gruźlica kręgosłupa, choroba Schcuerman-* Zobacz pracę: prol Mam Kulzncr-Kozińska (red.) (2001) Proces korygowania wad postaw y AWF. Warszawa.

na. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa i zablokowanie stawów ‘ ~TŁi"tipi Odmianą jcsl kifoza patologiczna nabyta. Wyróżniamy trzy rodzaje lej kifozy- pourazowa, krzywicza i gruźlicza.

Kifoza pourazowa może występować po złamaniu kręgosłupa, w wyniku następcze; osteoporozy. po jakimś nieodpowiednio leczonym niewielkim urazie. Zaburzenic kształtu irzoao kręgowego powoduje załamanie się w tym miejscu osi kręgosłupa i lofozę kątową. Mott mieć ona także postać kifoskoliozy.

Kifoza krzywicza, tzw garb krzywiczy siedzeniowy jest jednym z objawów wyocpegą-cej we wczesnym dzieciństwie krzywicy. Charakteryzuje się zaburzeniem f-|—i-ti s>ap-niowo-fosforanowc). powodującym zmniejszenie odkładania wapnia ■ fosforu w kościach, co pociąga za sobą większa, podatność na zniekształcenia, mięśnie również trrkiy w lotkosc Zmiany palologrcznc w kręgosłupie lokalizują się najczęściej w obrębie Tb_-L - w przypadkach ciężkich występują one pod posianą kątowo zarysowującego sic gm-bu jaedar-niowego. Oprócz leczenia farmakologicznego witaminą Di ■ fizykalnego, poicaąiaccgc aa nasłonecznianiu skory , zalecane są także odpowiednie ćwiczenia ruchowe. W okresie niemowlęcym wskazane jest dłuższe pozostawianie dziecka w pozycji lezącej, zwłaszcza prawiłem Niezbędnym przygotowaniem do pozycji siedzącej jest czworakówamc wzbogacone elementami wzmacniania mięśni grzbietu i brzucha.

Kifoza gruźlicza (garb gruźliczy) jest wynikiem procesu gruźliczego toczącego się w trzonach kręgowych, najczęściej piersiowych dolnych. Zniekształcenie to pojawia się do 10 roku życia Kształt kifozy jest zależny od liczby zajętych trzonów. Zmiany pojedynczego trzonu prowadzą do gruźliczego garbu kątowego, a wielu trzonów do kifozy o długim tuku. W leczeniu istotne jest wczesne rozpoznanie, które może zapobiec rozszerzeniu się ogniska gruźliczego, zmianom wtórnym w postaci kątowego ustawienia kręgosłupa oraz zniekształceniom klatki piersiowej.

Przyczyną pleców okrągłych nabytych mogą hyc także wady wzroku Wyróżniamy kifozę ocznopochodną (kyphosis ophlalmogencs). W czystej płaszczyźnie strzałkowej possać u występuje jako kyphosis miopica - kifoza krótkowzrocznych, w płaszczyżnie mieszanej spowodowana jest natomiast zaburzeniami widzenia obuocznego jak: hetcioaofią. zc.-em. asymetrycznym v i susem i zalicza się do kifoskolioz Plecy oktągłe spotyka się często u osob o wy -bujnłynl wzroście w postaci tzw. kifozy wysokich (kyplx\tis

Przyczyną zwiększenia kifozy piersiowej mogą być także czynniki psychogenne Wy-wo-ływanic określonych niekorzystnych reakcji w narządzie ruchu w wyniku zadziałania czynni-