240
f.
Schemat aparatu przedstawia rys. 6.3. Wyposażony on Jest w 4 chlontce (w tyo podwójna na CO) i urządzenie do spalania katalitycznego, które może być pipeta do spalań Gak na rysunku) albo piecykiem elektrycznym o regulowanej temperaturze z rurka kwarcowa do spalań, wypełniona tlenkiem miedziowym.
Do analizy stosuje się następujące odczynniki w podanej kolcjno&d:
1) CO, ISO, pochłania się wodorotlenkiem potasowym;
2) węglowodory nienasycone (C II ) I cięższe nasycone (C II. ,) absorbuje się
o łr\ n
dymiącym kwasem siarkowym (po płukaniu w kwasic siarkowym trzeba próbkę przepłukać w wodorotlenku potasowym dla usunięcia oparów kwasu, a dopiero po tym wprowadza się ja do micrnlcy dla dokonania odczytu);
2) tlen O, pochłania się roztworem pfrogalolu w stężonym wodorotlenku potasowym lub fosforem umieszczonym w płuczce w formie laseczek zamiast rurek szklanych (płuczka Jest wtedy wypełniono woda);
4) tlenek węgła CO absorbuje się amoniakalnym roztworem chlorku miedziowego albo utlenia pięciotlenkiem Jodu J ,Os. W tym ostatnim przypadku zachodzi reakcja:
5CO ♦ J,05
J, ♦ SCO,
dsj^cA z (lenku węgla równi) mu objętość tiwullcnku węgla. Po płukaniu próbki w zawiesinie pięciotlenku jodu w kwasic siarkowym przeprowadza się absorpcję powstałego C02 w ługu potasowym. Objętość wyabsorbowanego CO* równa jest objętości tlenku węgla w analizowanej próbce gazu;
}) HjłCII^, lżejsze węglowodory nasyconeC||llJnł}ora7 ewent. Inne węglowodory CJ*m wyznaczane s* przez spalanie. (Wo<lór można ewentualnie pochłaniać ko-loldaln* zawiesin* palladu - co Jednak stosowane Jest bardzo rzadko).
Przepisy na sporządzanie poszczególnych odczynników podane s* w normie f,V73/C-047S9.0| ^Oznaczanie składu chemicznego metod* objętościową aparatem rjrpu Orsata”.
Tok analizy
rozszerzonym aparatem Orsata Selektywna absorpcja próbki pierwotne)
Najpierw przeprowadza się absorpcję w poszczególnych chlonicach, zachowując podań* wyżej kolejność:
I) dwutlenku węgla I dwutlenku siarki: CO}łSOJt
?) węglowodorów CnllJnłJ (ale bez Cll4 I ewent. innych lżejszych nasyconych), co określamy ogólnie Jako C II ,
n m
J) tlenu 0?,
4) tlenku węgla CO.
Następnie, z tego co zostało po absorpcjach odmierzamy dokładnie w miernlcy nic-duł* stosunkowo część - resztę przetłaczamy do jakiegoś zbiorniczka, być może ewentualnie powtórzyć analizę przez spalanie bez potrzeby zacl*ganla świeżej próbki (która w dodatku może mleć Już Inny skład) I przeprowadzenia całej analizy od po-c/*tku. Odmferzon* część próbki mieszamy z powietrzem albo z tlenem. To ostatnie ma miejsce wtedy, gdy badany gaz Jest szczelnie bogaty w składniki palne potrzebując do spalnnla dużo O,.
Spalanie I analiza spalin próbki wtórnej
Mieszankę odmierzonej części próbki (pierwotnej) i utleniacza, po dokładnym zmierzeniu objętości, wprowadzamy do pipety, w której żarzy się drucik platynowy będ*cy katalizatorem reakcji spalania. Wprowadzanie mieszanki do pipety musi się odbywać z lak* szybkości*, by spalanie odbywało się spokojnie. Po spaleniu składników palnych pozostawia się spaliny w pipecie, aż oslygn*. po czym przeprowadza się Je do mlcrnicy dla zmierzenia objętości. Objętość spalin maj*cych temperaturę pokojow* (temperaturę wody w płaszczu mlcrnicy) Jest mniejsza niż mieszanki przed spalaniem - głównym powodem Jest to, że wytwarzane ze spalania wodoru Iłj para