94
niania wynosi 76°C (349 K). Do tego celu stosowana jest również z dużym powodzeniem siarka, której temperatura topnienia wynosi 112,8°C (385,8 K). Stosowane czasami zalewanie próbki ołowiem (tt - 32?°C (600 K)) lub habitem jest często niewłaściwe z uwagi na zmiany, które mogą powstać w strukturze badanego materiału pod wpływem podwyższonej temperatury.
Obecnia szerokie zastosowanie zyskało inkludowanie w tworzywach sztucznych. Najczęściej jest używany bakelit, polistyren iróżnego rodzaju żywice, jak np. epoksydowe^ W przypadku użycia bakelitu postępuje się następująco: na płaskiej płytce metalowej kładzie się próbkę powierzchnią szlifu do dołu i ustawia się matrycę stalową w kształcie cylindra, tak aby próbka znalazła się w środku podstawy matrycy (rys. 4.3)- Następnie nasypuje się sproszkowany bakelit do matrycy i za pośrednictwem stempla sprasowuje się proszek pod ciśnieniem około 200 atmosfer, (19,62 * 106 N/m2). Odpowiednie naciski uzyskuje się za pomocą prasy ręcznej śrubowej lub hydraulicznej . Jednocześnie prasówka jest ogrzewana grzałką elektryczną do temperatury około 150°C (423 K) i utrzymuje się tę temperaturę przez 10*15 minut. Po ostygnięciu matrycy usuwa się nacisk, a matrycę wraz ze stemplem 1 pra-sówką ustawia się na pierścieniu stalowym o średnicy wewnętrznej nieco większej niż średnica wewnętrzna matrycy i wysokości większej cd wysokości prasówki (rys. 4.4). Za pomocą prasy i stempla wyciska się z matrycy prasówkę z zainklućowaną w ten sposóh próbką. W celu zainkiudowa-nia w żywicach epoksydowych, podobnie jak przy inkludowa-niu w pierścieniu, próbkę ustawia się wewnątrz wcześniej przygotowanej foremki (najczęściej wykonanej z grubego papieru) i zalewa się ją odpowiednio przygotowaną masą.
W zależności od rodzaj zastosowanej masy utwardzanie ej odbywa się w podwyższonej temperaturze (na gorąco) lub w temperaturze pokojowej i na zimno ' Do utwardzania
Rys. 4.3. Schemat inkludowania w masach plastycznych
1 - matryca, 2 -
stempel, 3 - płytka, 4 - próbka, 5 -masa plastyczna, 6 -spirala grzałki elektrycznej, P- nacisk
Rys. 4.4. Wyciskanie prasówki z matrycy
1 - matryca, 2 -stempel, 3 - pra-sówka z próbką, 4 - pierścień, P -nacisk prasy
na gorąco używa się mieszaniny epidianu "100" lub epi-dianu "101" i utwardzacza "F" w stosunku ciężarowym 4:1. Próbkę zalaną taką masą wstawia się wraz z podstawką do suszarki laboratoryjnej i wygrzewa w czasie zależnym od temperatury, według tabeli 4.1.
Tabela 4.1
Temperatury i czasy utwardzania epidianu "100" lub epidianu "101" z utwardzaczem "F"
Temperatura |
Czas M |
Temperatura |
Czas min | ||
[°c] |
[k] |
[°c] |
[ k] | ||
130 |
303 |
15 |
180 |
353 |
60 |
140 |
313 |
7 |
190 |
363 |
50 |
150 |
323 |
4 |
200 |
373 |
40 |
160 |
333 |
2,5 |
220 |
393 |
20 |
170 |
343 |
1,5 |
250 |
423 |
10 |
/