lastscan3

ze zaliczono geopolitykę do nauk politycznych i tym samym zaprzestano z „przyrodniczego” punktu widzenia.

geopolityki jest uprawiana wciąż geostrategia. W jej rozwoju istotna role

I. \1 yH -\N podkreślał role morza w życiu państwa, był wielkim orędownikiem budowy jtężnej floty marynarki wojennej. Jego zdaniem na rozwoj i utrzymanie potęgi morskiej oddziałują:

■    Położenie geograficzne

■    Fizyczne „ukształtowanie” państwa (rodzaj wybrzeża)

■    Rozciągłość terytorialna (długość lini brzegowej)

■    Liczba ludności

■    Charakter narodowy

■    Sposób rządzenia - czyli polityka rządu sprzyja warunkom stworzonym przez środowisko i ludzi i przyczynia się do rozwijania potęgi morskiej.

Mahan był zwolennikiem polityki siły. Nawoływał Stany Zjednoczone do zajęcia Hawajów, rozciągnięcia kontroli nad obszarem karaibskim i budowy kanału łączącego Ocean Atlantycki z Oceanem Spokojnym. Poglądy Mahana odpowiadające potrzebom rozwijającego się wówczas imperium amerykańskiego, wywarły duży wpływ na politykę Th.Roosvelta. Wszystkie propozycje mahana zostały wprowadzone w życie.

H.J. MACKINDER - twórca znanych koncepcji geopolitycznych w Wlk.Brytani. Uważał, ze era potęgi morskiej już minęła, na co wpływ miały zmiana technologii i rozwoj transportu kolejowego. W 1904r. na posiedzeniu Rogal Geographical Society w' Londynie przedstawił swoja koncepcje geopolityczna, która nazwał „Geograficzna os historii”. Zgodnie z ta koncepcja kontynenty: Europa, Azja i Afryka tworzaWorld Island (wyspę świata), która otacza wewnętrzna strefa brzegowa oraz zewnętrzna strefa brzegowa obejmującą : Japonie, Wielka Brytanie, obie Ameryki, Australie oraz Afrykę Południowa. Jaderem wyspy świata, a zarazem geograficzna osia historii świata, jest tzw'.Heartland, obejmujący Rosje, zachodnia czasc Chin, Mongolie,. Afganistan, Beludżystani Iran. Heartland tworzył największa naturalna fortece, predysponowana do panowania nad światem, zgodnie z teza Mackindera, ze:

1.    Kto rządzi Europa Wschodnia, rządzi Heartlandem

2.    Kto rządzi Heartlandem, rządzi wyspa świata

3.    Kto rządzi wyspa świata, rządzi światem

W pierwszej wersji tej koncepcji w roli władców świata widział nie Rosjan, lecz Niemców. Dopiero w czasie 11 wojny światowej, gdy potęga militarna Niemiec nie była już w stanie sprostać siła sprzymierzonym, Mackinder zmienił zdanie. Mackinder miał wielu krytyków, za czołowego uważano Spykmana.

N.J. SPYKMAN - w sw'ych pracach kładł nacisk na stosunki międzynarodowe i wpływ geografii na politykę, lecz odrzucił niemiecka szkole geopolityki. Spykman w'ykazal słabe strony teorii Heartlandu, a mianowicie przecenienie potencjalnych sil tego obszaru; jego znaczenie w rzeczywistości było mniejsze z powodu niedostatków transportu wewnętrznego i slebego dostępu do niego. Spykman we własnej teorii geopolitycznej, próbował udowodnić, ze zasadnicze znaczenie strategiczne i politycznemaja nie środkowe, lecz obrzezne obszary Eurazji, tzw. Rimland, które SA buforem miedzy mocarstwami lądowymi a morskimi. Zawarł to w słowach „kto kontroluje obrzeza, ten rządzi Eurazja, kontroluje losy świata”.

3