neonatologia 1

192 Zalecenia dla matki dotyczące pielęgnowania dziecka w domu

w odstępach jednotygodniowych z odnotowywaniem przyrostów masy ciała w kolejnych okresach.

Okres poporodowy nazywany jest okresem szczególnej wrażliwości. Około 80% kobiet w drugim i trzecim dniu po porodzie doświadcza tzw. matczynych smutków. Okres ten charakteryzuje się stanami lęku, skłonnością do płaczu. To emocjonalne rozchwianie często zbiega się z „nawałem laktacyjnym” i matka czuje się zmęczona lub rozdrażniona. Dlatego położna w kontakcie z matką powinna być życzliwa, delikatna, pozytywnie do niej nastawiona, zmotywować ją do podjęcia kroków, które pomogą jej rozwiązać problemy, pamiętając, aby za każdym razem wzmacniać samodzielność matki. Dobrze jest, jeżeli zna elementy dobrej komunikacji i praktykuje je podczas każdego spotkania z matką karmiącą. Ważny jest kontakt wzrokowy i tzw. aktywne słuchanie. Położna powinna wczuć się w sytuację matki i dawać jej takie informacje, które pomogą rozwiązać aktualny problem.

Każda kob.eia po porodzie powinna otrzymać informacje, gdzie może zgłosić się i po pomoc w przypadku pojawienia się jakichkolwiek kłopotów po wyjściu ze szpi-I tata.

Matka korzystająca z rad personelu, który aktywnie wspiera kobiety podczas karmienia naturalnego, przenosi do swojego domu dobre wzorce postępowania z dzieckiem niczaburzające przebiegu laktacji po opuszczeniu szpitala.

Bardzo ważne jest wsparcie emocjonalne ze strony pracowników ochrony zdrowia i najbliższego otoczenia, które pomoże kobietom uwierzyć, że każda matka jest w stanie wykarmić swoje dziecko piersią.

Kobiety zostające matkami pochodzą z różnych środowisk, mają różny poziom wiedzy i przygotowania do opieki, pielęgnacji oraz na temat karmienia piersią.

Poznawanie fizjologii laktacji, radzenie sobie z problemami w jej przebiegu, radzenie sobie z pielęgnacją noworodka należy uznać za wstęp do udanego macierzyństwa. Przez odpowiednią argumentację, popartą naukową wiedzą medyczną, należy pomóc kobiecie w podjęciu decyzji o sposobie żywienia oraz właściwym postępowaniu podczas pielęgnacji noworodka.

Pobyt matki z dzieckiem w szpitalu ogranicza się do kilku dni. Dalsze rozwijanie prawidłowych nawyków matki w opiece nad dzieckiem w dużej mierze jest kształtowane przez personel podstawowej opieki zdrowotnej, w tym w szczególny sposób przez położne środowiskowe. Edukacja nie może zawierać tylko informacji, ale musi być rozszerzona o nauczanie karmienia piersią w sposób praktyczny oraz pomoc w prawidłowej opiece i pielęgnacji noworodka.

Zasada wyłącznego karmienia piersią do końca 6. mieś. życia dziecka oraz postępowanie sprzyjające jej praktycznemu wprowadzeniu to podstawa w dążeniu do idealnego modelu żywieniowego. Standardy postępowania w laktacji wykorzystują fizjologię laktacji i zachowań noworodka, zawierają podstawowe zasady, które ułatwiają karmienie piersią przez unikanie postępowania mogącego zaburzyć ten proces.

Kobieta powinna wiedzieć, że rozwojowi laktacji sprzyjają:

•    prawidłowa pozycja matki,

•    karmienie według potrzeb matki i dziecka,

•    prawidłowe przystawienie dziecka do piersi,

•    przystawianie do piersi 8-12 razy na dobę.

•    reagowanie na wczesne oznaki głodu noworodka (zwiększona aktywność, odruch szukania).

•    przystawianie do piersi w przypadku uczucia przepełnienia piersi (w dzień i w nocy).

•    dokarmianie pokarmem kobiecym metodą alternatywną lub sztucznym pokarmem wyłącznie ze wskazań medycznych,

•    odciąganie niewielkich ilości pokarmu w przypadku nadmiernego napięcia otoczki piersi przed karmieniem bądź w przypadku nadmiernej laktacji w stosunku do potrzeb dziecka (tylko do uczucia ulgi),

•    przerwa między karmieniem w początkowym okresie karmienia nieprzekracza-jąca4h.

Ponadto:

•    noworodkom i niemowlętom nie powinno się podawać dodatkowych płynów,

•    nie powinno się stosować smoczków do uspokajania i karmienia,

•    w przypadku tzw. kryzysów laktacyjnych należy korzystać z pomocy personelu medycznego, który potrafi ocenić skuteczność karmienia.

•    rozszerzanie diety dziecka rozpocząć po ukończeniu 6 mieś. życia dziecka.

•    kontynuować karmienie piersią w czasie choroby matki lub dziecka, jeżeli nie istnieją przeciwwskazania medyczne.

W pierwszych dniach po porodzie matki spoglądają na własne dziecko z dużym zaniepokojeniem, zastanawiając się, czy z ich dzieckiem wszystko jest w porządku. Najczęściej instynkt macierzyński podpowiada matce, jak postępować, gdy ją coś niepokoi, jednak jest to związane z dużym lękiem i potrzebą potwierdzenia swojego działania u osób doświadczonych, np. u położnej.

W domu na przyjęcie dziecka powinno być wcześniej przygotowane odpowiednie pomieszczenie.

W pokoju powinien być kącik, w którym będzie stać łóżeczko lub kołyska, komódka na pieluchy, przybory toaletowe, kosmetyki i ubranka dla dziecka najlepiej z blatem do przewijania. Blat do przewijania powinien być wyłożony obszytą gąbką i ręcznikiem, a na wierzchu czystą pieluchą. W pokoju, w którym przebywa dziecko, nie wolno palić papierosów, a pokój powinien być co-