neu 3

krążownik BELFAST

Dane techniczne (1943):

Wyporność:    11,500 t std., 14,9001 pełna;

Wymiary:    186.99 całk. x 20.22 x 7,06 pełne, m;

Napęd:    4 kotły, turbiny Parsonsa z przekładniami.

80 000 KM = 32,5 w.; 4 śruby: Uzbrojenie:    12-152 mm, 8-102 mm pl. 16-40 mm pl,

14-20 mm pl, 6-533 mm wt; Pancerz:    114 mm linia wodna. 102 mm wieże artylerii;

Załoga:    850

Krążownik Belfast, który obecnie stoi zacumowany na Tamizie w Londynie jako pływające muzeum został zbudowany w stoczni Harland and Wolff w Belfaście w ramach programu 1937 roku. Jego stępkę położono 10 grudnia 1936 roku. Wodowanie nastąpiło 17 marca 1938 - matką chrzestną okrętu była małżonka ówczesnego premiera Wielkiej Brytanii. Nevilla Chamberlaina. Budowę okrętu ukończono 5 sierpnia 1939 roku.

Pod koniec sierpnia 1939 roku Belfast dołączył do krążowników Aurora, Sheffield i Edinburgh tworzących 18 Eskadrę Krążowników Home Fleet. Po wybuchu wojny krążowniki weszły w skład tzw. Patrolu Północnego, a 9 października 1939 roku Belfast przechwycił w rejonie Wysp Owczych niemiecki statek pasażerski Cap Norte, który następnie wszedł do brytyjskiej służby jako transportowiec wojska.

10 listopada 1939 roku Belfast wszedł w skład 2 Eskadry Krążowników. Wychodząc z Firth of Forth 21 listopada na ćwiczenia wszedł na pole minowe postawione 4 listopada przez niemiecki okręt podwodny U2I. Dwie eksplodujące miny ciężko uszkodziły krążownik, ale straty w ludziach były stosunkowo niewielkie i okręt odholowano do Rosyth. Tam został prowizorycznie naprawiony i przeholowany do Devonport. Szczegółowe oględziny wykazały, że uszkodzenia były tak poważne, że rozważano złomowanie krążownika. Ostatecznie postanowiono go wyremontować. Prace trwały długo - do listopada 1942 roku, a w ich przebiegu przeszkadzały m.in. wykorzystywanie okrętu jako źródła części zapasowych dla mniej uszkodzonych okrętów.

Po zakończeniu remontu Belfast stał się jednym z najsilniejszych krążowników brytyjskich, wyposażonym w najbardziej nowoczesne radary i urządzenia kierowania ogniem. Dodatkowe „bąble” na bullach zwiększyły jego wyporność standardową do I i 500 ton i znacznie poprawiły stateczność.

Po obowiązkowej zaprawie bojowej Belfast wziął udział w konwojach arktycznych.

W początkach października 1943 roku Belfast uczestniczył w ofensywnym patrolu brytyjskiej Home Fleet w rejonie Bodo na wodach norweskich, wraz z pancernikiem Duke of York, amerykańskim lotniskowcem Ranger i krążownikami, w tym z amerykańskim krążownikiem Tuscaloosa. Następnie - od końca października 1943 - znów uczestniczył w eskorcie konwojów do Murmańska. 26 grudnia wziął udział w bitwie u przylądka Północnego, podczas której brytyjskie okręty zatopiły ostatni niemiecki pancernik znajdujący się w czynnej służbie - Schamhorst, który wysłany został w morze dla przechwycenia konwoju JW.55.

W maju 1944 roku Belfast uczestniczył w operacji „Tungsten”, podczas której samoloty Fleet Air Arm zaatakowały pancernik Tirpitz; 3 kwietnia niemiecki okręt trafiony 15 bombami został poważnie uszkodzony i nie odzyskał gotowości bojowej; w listopadzie 1944 roku zatopiły go bombowce RAF.

W czerwcu 1944 roku Belfast był okrętem flagowym Fotce E -jednego z zespołów, które wspierały swym ogniem wojska lądujące na plażach Normandii. Belfast działał w rejonie plaż „Gold” i Juno" do 8 lipca. Była to jego ostatnia akcja w wojnie z Niemcami. Tego samego miesiąca rozpoczął swój kolejny remont, który miał go przygotować do służby na Dalekim Wschodzie.

W ramach tego remontu kolejny raz ulepszono jego wyposażenie elektroniczne i zwiększono uzbrojenie przeciwlotnicze. Pomieszczenia mieszkalne dostosowano do warunków tropikalnych, a okręt przygotowano do pobierania zaopatrzenia (głównie paliwa) w morzu, na wzór okrętów amerykańskich. Po ukończeniu remontu Belfast przeszedł w kwietniu 1945 na Maltę, a stamtąd do Australii, gdzie jeszcze bardziej zwiększono jego uzbrojenie przeciwlotnicze. 9 września 1945 roku przybył na wody chińskie, jednak wojna już się skończyła i okręt zatrudniono głównie do przewożenia byłych jeńców wojennych z Szanghaju do Hongkongu. Następnie - od połowy 1946 roku - Belfast pilnował brytyjskich interesów na wodach dalekowschodnich. Do Portsmouth powrócił dopiero 15 października 1947, gdzie postawiono go do rezerwy.

Po zakończeniu w październiku 1948 roku kolejnego remontu Belfastu znów posłano na Daleki Wschód, na wody ogarnięte chińską

wojną domową. Znajdował się tam, gdy wojska komunistyczne ostrzelały brytyjski eskorto-wiec Amethysf, nie brał udziału w tym wydarzeniu, ale z jego pokładu wydawano rozkazy dla brytyjskich okrętów uczestniczących w ratowaniu eskortow-ca.

Od czerwca 1950 roku Belfast wspierał ogniem artylerii wojska ONZ podczas wojny koreańskiej. W czerwcu 1952 roku trafiony został pociskiem - jeden marynarz został zabity, a czterech rannych. Do września 1952 roku artyleria krążownika wystrzeliła 8000 pocisków 152 mm. Belfast powrócił 4 listopada 1952 roku do Chatham i przeniesiono go do rezerwy.

W styczniu 1956 roku Belfast ponownie trafił do stoczni. 12 maja 1959 roku ponownie został brytyjskim okrętem flagowym na wodach Dalekiego Wschodu. Odwiedzał porty w rejonie Oceanu Spokojnego i Indyjskiego, brał udział w ćwiczeniach i oficjalnych wizytach. Służbę zakończył w marcu 1962 roku i popłynął do W. Brytanii droga przez kanał Panamski. Po drodze odwiedził Hawaje i San Francisco oraz zachodnie wybrzeże Kanady. Przybył do Plymouth 17 czerwca 1962 roku.

Podczas służby na wodach europejskich brał udział w ćwiczeniach i oficjalnych wizytach, a w sierpniu 1963 roku w Devon-port przeszedł ponownie do rezerwy. Od 1966 do 1970 roku służył jako okręt mieszkalny dla lokalnego oddziału rezerwistów brytyjskiej marynarki wojennej w Portsmouth, a w 1971 roku przeholowano go do Fareham Creek, gdzie oczekiwał na decyzję o złomowaniu.

W tym czasie grupa entuzjastów próbowała doprowadzić do przekazania do Imperial War Museum kompletnej wieży z działami 152 mm - takiej, jak na krążownikach. Wkrótce postanowiono przejąć nie wieżę, ale cały okręt: wybór padł na Belfast znajdujący się w najlepszym stanie. W lipcu 1971 roku brytyjski rząd przekazał okręt do The HMS Belfast Trust - organizacji, która podjęła się opieki nad krążownikiem. 21 października 1971 roku zasłużony okręt zacumowano w miejscu jego stałego postoju, w Londynie, na Tamizie.

opracował Marek Twardowski