new 81

new 81



166 7, Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub

trzymałość na pełzanie. Przez granicę pełzania Rf/(/T (w MPa) rozumie się naprężenie (określone jako stosunek obciążenia do przekroju początkowego próbki), które po określonym czasie t w godzinach w temperaturze T w K wywoła określone względne odkształcenia trwałe e (w %). Wytrzymałością na pełzanie zwaną też wytrzymałością długotrwałą Rz!t/T nazywa się naprężenie, przy którym w określonej temperaturze T po określonym czasie t następuje zerwanie próbki.

166 7, Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub



Rys. 7.43. Krzywe pełzania

Charakterystyczne krzywe pełzania przedstawiono na rys. 7.43. Odpowiednio duże naprężenia doprowadzają do zerwania próbki po określonym czasie. Zerwanie próbki oznaczono na rysunku gwiazdką.

Przełomy próbek w wyniku pełzania przebiegają zwykle po granicach ziaren, co odróżnia je od złomów zmęczeniowych przenikających przez ziarna. Ciekawe jest, że zerwanie śrub o dużych naprężeniach poprzedzone jest tworzeniem się szyjki przewężenia, natomiast przy mniejszych naprężeniach występuje przełom kruchy bez przewężenia. Świadczy to o zmniejszaniu się plastyczności stali w wysokich temperaturach.

Tablica 7.5. Własności mechaniczne stali i stopów stosowanych na śruby pracujące

w wysokich temperaturach

Materiał

Temperatura

pracy

K

Własności mechaniczne w

MPa

Rm(RmT)

ReiReT)

R 2/100

•^02/100

Stal 45

293

640

370

700

510

210

Stal 18HNWA

293

1250

1100

700

1000

940

750

565

Stal na osnowie

293

1100

660

niklu

900

920

610

610

260

Stop tytanu

293

1100

1000

800

800

640

550

200

Własności mechaniczne niektórych materiałów stosowanych na śruby pracujące w wysokich temperaturach zestawiono w tablicy 7.5. Wytrzymałość na pełzanie zmniejsza się wraz z czasem trwania obciążenia. Granica pełzania może być nie tylko niższa od granicy plastyczności w określonej temperaturze, ale również od granicy wytrzymałości zmęczeniowej. Na rysunku 7.44 przedstawiono schematycznie ograniczenia uproszczonego wykresu Smitha ze względu na pełzanie. Zakreskowane pola na wykresach wyznaczają obszary naprężeń nie doprowadzających do zniszczenia.




Rys. 7.44. Schematyczne ujęcie wpływu pełzania na ograniczenie wykresu zmęczeniowego Smitha

Występowaniu wysokich temperatur w połączeniach śrubowych z zaciskiem wstępnym towarzyszy zawsze relaksacja naprężeń. Zarówno w śrubach jak i w elementach łączonych następuje (na skutek pełzania) zmniejszanie się naprężeń (obciążeń).

Prędkość pełzania Vp (określona przez stosunek przyrostu trwałego odkształcenia względnego do przyrostu czasu Vp = da/dt) zależy od własności plastycznych materiału w określonej temperaturze oraz od wielkości naprężeń. Wyraża się ją z empirycznej zależności

Vp = B(t)am,    (1.104)

gdzie B(t) i m są współczynnikami zależnymi od materiału i temperatury (wyznaczanymi z badań).

Dla określenia przebiegu procesu relaksacji przyjmijmy wstępnie, że w połączeniu śrubowym odkształceniom ulega tylko śruba, zaś elementy łączone są doskonale sztywne. Wówczas naprężenia wynikające z siły zacisku wstępnego ow wywołują w śrubie odkształcenie względne


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
new 81 (2) 166 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub trzymałość na pełzanie. Przez granicę pełz
DSCN1634 166 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub trzytnałość na pełzanie. Przez granicę pełza
69725 new 70 142 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub a Aj = — — podatnością śruby. Przez szty
39212 new 62 (2) 126 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub toczona wyżej metoda jest powszechni
new 101 206 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub Obliczenie dźwigni Przyjmujemy, że dźwignia b

więcej podobnych podstron