notatki009

•    efekt Coriolisa - odchylenie kierunku poruszania się ciał (w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej), obserwowane np. w zachowaniu się wahadła Foucaulta,

•    wynikające z poprzedniego wirowanie mas powietrza wokół niżów i wyżów barycznych (cyklony i antycyklony) oraz strefy stałych wiatrów (pasat),

•    pływy mórz i skorupy Ziemi.

Podstawy funkcjonowania ekosystemu -krążenie materii

-przepływ energii

Cykle biogeochemiczne

Cykle biogeochemiczne wynikają z potrzeb biologicznych żywych organizmów. Około 40 biogenów wykazuje obieg przyrodniczy. Jednak najważniejsze z nich, które to wykazują obieg globalny są: węgiel, siarką azot, tlen i wodór, w mniejszym stopniu fosfor, który wykazuje obieg sedymentacyjny. Cykl biogeochemiczny jest to ciągle zachodząca przemiana materii organicznej w nieorganiczną i odwrotnie - pod wpływem organizmów żywych. Proces ten zachodzi, gdy do organizmów żywych dostarczona jest energia (głównie energia słoneczna).

Obieg substancji możemy podzielić na:

•    -sedymentacyjny, gdy pierwiastek nie przechodzi w postać gazową a jest jedynie osadzany w glebie czy na dnie oceanów na skutek ciążenia. W takim przypadku jest to cykl lokalny.

•    -gazowy jest w przypadku, gdy substancja przechodzi w postać gazową i może przemieszczać się na większe odległości. W takim przypadku jest to cykl globalny.

Przepływ energii i materii w przyrodzie.

Przepływ energii, jednokierunkowy proces w układzie otwartym, umożliwiający funkcjonowanie każdego naturalnego ekosystemu.

Przepływ energii pokarmowej od początkowego źródła jakim są rośliny (pobierające energię słoneczną) poprzez szereg organizmów, z których każdy zjada organizm poprzedni i jest zjadany przez organizm następny nazywamy łańcuchem pokarmowym.

Każdy kolejny poziom troficzny w łańcuchu pokarmowym wykorzystuje tylko tę część energii, która została wbudowana w ciało organizmów poziomu poprzedniego. Przechodzenie więc z jednego poziomu troficznego na drugi łączy się ze stałymi stratami energii wynikającymi m.in. z utraty energii w postaci ciepła.

9