Obraz1 (8)

7. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA

7.1. Wprowadzenie

Punkt pracy silnika jest zdefiniowany przez dwa parametry: prędkość obrotową i obciążenie. Jako prędkość obrotową przyjmuje się liczbę n obrotów walu korbowego wykonanych w ciągu minuty [obr/min] lub prędkość kątową walu o wyrażoną w radianach na sekundę [rad/s]. Obciążenie wyrażane jest najczęściej na dwa sposoby. Na potrzeby konstrukcyjne chętniej przyjmuje się średnie ciśnienie efektywne p_c, gdyż lepiej odzwierciedla ono wysilenie silnika, natomiast dla celów eksploatacyjnych bardziej przydatny jest moment obrotowy M_c na wale korbowym (moment efektywny), przekazywany do odbiornika mocy. Obszarem pracy silnika jest obszar ograniczony: na osi prędkości do przedziału pomiędzy minimalną n_min i maksymalną n_max prędkością obrotową (lub odpowiednio kątową), a na osi obciążenia do przedziału pomiędzy momentem (lub ciśnieniem efektywnym) maksymalnym, odpowiadającym warunkom pełnej mocy i charakterystyki regulatorowej, a minimalnym, odpowiadającym warunkom charakterystyki biegu jałowego. Dla silników trakcyjnych jako wartość minimalną przyjmuje się bardzo często moment tarcia. Cały obszar pracy jest przedmiotem charakterystyki ogólnej.

Charakterystyka ogólna, zwana również charakterystyką uniwersalną, jest to charakterystyka prędkościowa silnika, „przedstawiająca we współrzędnych: M₀, n (lub p_e, n) wyliczone hiperbole stałych mocy użytecznych. Na tak przygotowanej siatce naniesione są krzywe obrazujące stałe wartości jednostkowego zużycia paliwa g_e. Dodatkowo należy nanosić krzywe średniego ciśnienia użytecznego odpowiadające: charakterystyce pełnej mocy, charakterystyce eksploatacyjnej, granicy dymienia. granicy pompowania sprężarki” [42], Zamiast linii stałych wartości g*, w obszarze charakterystyki ogólnej przedstawia się niekiedy inne parametry pracy silnika, np. temperaturę spalin, składniki emitowanych spalin, hałas itp.

Dzięki pokazaniu obszarów’, w których praca silnika odbywa się z największą sprawnością ogólną, charakterystyka ta znajduje zastosowanie przede wszystkim w' eksploatacji. Poruszając się po krzywej stałej mocy (co odpowiada ustalonemu zapotrzebowaniu mocy ze strony odbiornika), można odczytać, dla jakich warunków M₀ i n silnik wytwarza tę moc z najmniejszym jednostkowym zużyciem paliwa. Użytkownik zatem, przez zmianę np. przełożenia skrzyni biegów w przypadku jazdy samochodem (często taką samą prędkość jazdy samochodu uzyskać można, włączając np. II lub III bieg), wyboru sposobu obciążenia np. maszyny roboczej (rolniczej, budowlanej itp.) napędzanej przez silnik, może zmieniać punkt pracy silnika